افغانستان او د سيمې حالات – پښتون

اوس دا تړلے، منلے، بللے او يو افاقي حقيقت دے چې يوازې د دې سيمې نه بلکې د ټولې نړۍ امن پۀ افغانستان کښې د امن سره تړلے دے. نن پۀ افغانستان کۀ يو خوا عجيبه شان حالات دي نو دا عجيبه خو نۀ ده خو د تشويش وړ ضرور دي ځکه چې کۀ يو خوا د امن پۀ نامه د امريکې لۀ خوا څۀ خواو شا دوه کاله هلې ځلې وشوې نو بلخوا نړۍ ته دا باور هم ورکولے کېدو چې دا ځل به افغانستان کښې پۀ هر صورت امن ټينګولے شي. د تعجب خبره خو دا هم ده چې تر څو پۀ افغانستان کښې د امريکې او ناټو پوځونه وو نو د امن وضيعت ښۀ ؤ خو چې څنګه دوي کډې اوچتول شروع کړل نو يو دم امن خراب شو. او داسې حالات جوړ کړے شو چې خلکو کښې وېره ترهه خوره شوه او ځنې پوهانو او تجزيه کارو دا هم وېره څرګنده کړه چې کۀ خداے مۀ کړه دا ځل حالات خراب شو نو پۀ ډېره لويه پېمانه به پۀ افغان خاوره يو ځل بيا خانه جنګي پېل شي او پۀ لکونو خلک به اغېزمن شي . دا خلک هم ټيک وائي ځکه چې هم داسې پۀ تېر وختونو کښې هم شوي دي او کله هم چې دلته يو پاور پۀ خپلو موخو او مقصدونو کښې کامياب او يا ناکام شوے دے نو نۀ يوازې ئې افغانستان پۀ ډاګه پرېښے بلکې دا ټوله سيمه ئې هم بې اسرې پرېښې ده چې بيا د جنګ لمبو د افغانستان او پاکستان پۀ شمول ټوله سيمه زورولي ده او اولس ئې نېغ پۀ نېغه متاثره شوے دے. خو دا ځل دا لوبه لا نوره سنګينه ده ځکه چې کۀ نن نړۍ بدله ده نو د ملکونو مفادات هم بدل دي او دا ځل د لا زيات ملکونو مفادات تړلي شوي دي چې د هغې لپاره دا ملکونه تر هره حده تللے شي. دا هم بدقسمتي ده چې دا هر څۀ پۀ يو داسې حال کښې کولے شي چې افغانستان پۀ لسيزو پس خپل کارونه پۀ خپله کول شروع کړي دي او کۀ سړکونه جوړوي نو سکولونه، کالجونه او پوهنتونونه هم خپله جوړوي. اوس پۀ داسې حال کښې کۀ حالات خرابېږي نو يو ځل به بيا افغانستان وروستو بوتلے شي. اوس پۀ دې حالاتو کښې دا د ټولې نړۍ ذمه واري جوړېږي چې د دې مسئلې حل راوباسي. دا صرف د افغان حکومت او پاکستان خبره نۀ ده بلکې بايد امريکه، ورپسې سعودي عرب، چين، ايران، ترکي او يورپي هېوادونه يو ځاے اواز اوچت کړي او د دې مسئلې مستقل حل راوباسي. هم دغه شان د امريکې د اډو پۀ اړه خبرې هم وړې نۀ دي ځکه د امريکې تاريخ ټولې نړۍ ته معلوم دے چې خپل مقصد وباسي او بيا پۀ شا نۀ ګوري. اوس د اډو پۀ خبره امريکه، پاکستان پۀ ګاونډ کښې يواځې کول غواړي چې نېغ پۀ نېغه به ترې د سيمې لوې طاقتونه خفه شي او بلخوا امريکه د باور وړ بېخي نۀ ده. ځکه نو داسې ښکاري چې د امريکې روانه پاليسې نۀ صرف د افغانستان او پاکستان بلکې د دې سيمې خلاف ده. پۀ دې حالاتو کښې اوس ازاده پاليسي ډېره زياته ضروري ده. مونږ له د خپل ملک مفادات مقدم ساتل پکار دي . کۀ نن څوک د امن پاليسي خپلوي نو دا به د دې سيمې سره نېکي وي . او دا خبره ضروري ځکه ده چې دا خبره ډېره پخوا د عوامي نېشنل ګوند مشرانو کړې وه او نن هم عوامي نېشنل ګوند همدغه خپل دريځ سره ولاړ دے. د امن لپاره به پۀ هر ډګر رول لوبول وي ګنې دا جوړېدونکے صورتحال خداے مۀ کړه د درېم نړيوال جنګ شکل اختيارولے شي او کۀ خداے مۀ کړه داسې وشي نو وړومبے ښکار به ئې هم پښتنه سيمه وي او تر ټولو زيات نقصان به ئې هم دې علاقو ته وي. دنيا له، د دنيا واکمنانو له پۀ سړه سينه سوچ کول پکار دي چې جنګ د يوې خبرې هم حل نۀ دے، جنګ بربادي ده او جنګ د تباهۍ زېرے دے. د جنګ يو او يوازې حل خبرې اترې دي. دنيا له د افغان مسئلې ته باقي د انسانيت پۀ نظر کتل پکار دي. دا مسئله نوره د انسانيت پۀ بنياد پۀ انتهائي سنجيدګۍ سره اوچتول او هوارول پکار دي. دنيا ډېره مخکښې تلې ده. نن نړۍ د مريخ او خلا پۀ فضاګانو کښې لګيا ده خو لۀ بده مرغه پۀ دې سيمه کښې اوس هم د جنګ وېره ده. کۀ نړۍ او د نړۍ واکمنان پۀ رښتيا د امن دعوېدار وي نو بس افغانستان کښې به د جنګ ټکي ته بند وهل وي.

دا هم ولولئ

!!!Absolutely Not – پښتون

اېمل ولي خان دې خداے زر کلن کړي چې څۀ هم وائي نو بېخي د …