#پښتون_قامي_جرګه – اداريه

پۀ اوسنۍ “د باچا خان اوونۍ” 20) جنورۍ تر 27 جنورۍ( کښې پۀ شلمه جنورۍ د پېښور ډويژن جلسې ته پۀ خپلو خبرو کښې د عوامي نېشنل پارټۍ مرکزي صدر اسفنديار ولي خان د خېبر پښتونخوا پۀ صوبائي صدر غږ وکړو چې پښتون قام ته د را پېښو شخړو هواري د پاره د يو شريک دريځ او لارې را ويستلو د پاره د پښتنو قامي جرګه را وغواړي او دې جرګه کښې د دې خاورې ټولو سياسي ګوندونو، تنظيمونو، جرګو او د مختلفو فکرونو نمائندګي کوونکو سازمانونو او افرادو ته بلنه ورکړي. د ښاغلي مشر د دغه غږ پۀ ځواب کښې پۀ لسم مارچ (2020) د عوامي نېشنل پارټۍ د مرکزي سېکرټرېټ “باچا خان مرکز” پۀ “احمد شاه بابا تالار” کښې د “پښتون قامي جرګه” رابللو تابيا شوې ده.

عوامي نېشنل پارټۍ هغه حالاتو او مسائلو ته د جرګې پۀ صورت کښې خپل رد عمل وښودلو چې پښتانۀ ورسره مخ دي. دا د يو پياوړي تاريخي روايت تسلسل دے. دې جرګې د پاره د عوامي نېشنل پارټۍ خېبر پښتونخوا صوبائي صدر اېمل ولي خان پۀ دوه ويشتمه جنورۍ پۀ بنو کښې جلسې ته د وېنا پۀ وخت څلور بنيادي نکتې اعلان کړې چې پۀ کښې درې نکتې نېغ پۀ نېغ يو بل سره تړلې شوې دي. وړومبۍ نکته د بد امنۍ ده – دغه جلسه کښې د راغلو وزيرو، مسيدو، داوړو او شاوخوا اوسېدونکو اولسونو نه د يو تپوس شکل کښې صوبائي صدر پوښتنه وکړه چې ايا د ریاست good طالبان بيا دغه سيمو کښې ښکاره نۀ ګرځي؟ خلکو غږ وکړو چې “هو! ښکاره جاره ګرځي”. دغه good طالبان هدفي وژنې کوي، د کورونو بې عزتۍ کوي، د تاوان د پاره اغواء او نور کارونه کوي چې د سيمې اولس ئې يو شمېر ګواښونو سره مخ کړے دے. د ترهګرۍ پۀ ضد د جنګ نتیجه خېزي د رياست لۀ خوا د good او bad طالبانو د تشريح پۀ سبب نيمه خوا نيمګړې پاتې ده چې زور ئې نېغ پۀ نېغ د دغه سيمو اولس ته خصوصاً او نورې پښتونخوا ته عموماً رسېږي. دوېمه نکته هم د ترهګرۍ پۀ ضد د جنګ لۀ امله د بې کوره شوو خلکو ده. دې خلکو د امن د خواهش د پاره خپل اباد کورونه، بازارونه، دېرې، فصلونه او باغونه پرېښي وو او اوس پۀ کېمپونو کښې د ژوند کړاوونو ته پرېښودے شوي دي. دغه زمانه کښې د پنجاب او سندهـ لۀ خوا دوي ته لارې هم بندې کړې شوې وې. کوم خلک چې د علاقې د clearance د اعلان نه پس تلي دي، هغه د good طالبان پۀ رحم و کرم دي. دې سره د هغوي د شوي نقصان د ازالې او تلافۍ د پاره اوس خبره دې ته را رسېدلې ده چې هغوي پېښور کښې د صوبائي اسمبلۍ وړاندې احتجاجونه شروع کړي دي. د دې کرښو تر ليکلو دا اطلاع راغلې ده چې د فوج او طالبانو مخلوط صوبائي حکومت پۀ دغه احتجاجيانو لاټهي چارج کړے دے او د هغوي د فرياد اورېدو پۀ ځاے ئې د هغوي ګرېوانونه شلولي دي. يوه لويه ابادي پۀ بکاخېل او نورو کېمپونو او د صوبې مختلفو علاقو کښې د بې کورۍ ژوند کوي. حکومت د دغه بې کوره شوو سره د غمرازۍ او خواشينۍ څرګندونې د پاره څوک د دغه کېمپونو دورې ته هم نۀ پرېږدي. هم د ترهګرۍ پۀ ضد جنګ سره تړلې بله نکته د هغه ځوانانو او خلکو ده چې د اپرېشنونو پۀ دوران کښې د سيکېورټي ادارو لۀ خوا بې درکه کړے شوي دي. د پښتون تحفظ مومنټ لۀ خوا د missing persons د ازادولو د مطالبې نه پس رياست پاکستان دعويٰ کړې وه چې دغه داسې خلک دي چې پۀ ترهګرۍ کښې ککړ دي. د good طالبان وکالت او حفاظت کوونکے رياست به د ترهګرۍ تشريح کښې څومره حق بجانب وي؟ بيا هم، عوامي نېشنل پارټۍ پۀ دې اړه يو واضح موقف لرلے دے. د PTM د اسلام اباد پرلت کښې پۀ خپله وېنا کښې د عوامي نېشنل پارټۍ مرکزي صدر اسفنديار ولي خان دا مطالبه کړې وه چې د ترهګرۍ پۀ ضد جنګ کښې څومره خلک بې درکه کړے شوي دي، هغه دې عدالتونو ته پېش کړے شي؛ کۀ پۀ دوي کښې څوک ګنهګار وي او ترهګرۍ کښې ملوث ثابت شي، هغوي ته دې د قانون مطابق سزا ورکړې شي خو کوم خلک چې بې ګناه دي او څۀ جرم پرې ثابت نۀ شي، بايد هغوي بيا خپلو کورونو، خپل مور پلار، وروڼو خوېندو، ښځو او بچو له لاړ شي. اېمل ولي خان د بنو جلسه کښې هم دغه موقف تکرار کړو او دا ئې د جرګې درېمه بنيادي نکته وبلله. د دې جرګې څلورمه نکته د قدرتي وسائلو د ملکيت ده. د اتلسم ائيني ترميم پۀ رڼا کښې د قدرتي وسائلو زيرمې د صوبې فطري ملکيت دے او د دې د استعمال، د دې نه د پېداوار او د دې د مارکيټ حقوق صوبې ته حاصل دي. د امنيتي ادارو لۀ خوا د ړنګ شوو بازارونو او تالا شوو باغونو پۀ اړه د اولسي غږونو راتلو نه پس د قدرتي وسائلو پۀ حکومتي تحويل کښې د اخستو بِل پاس کېدل يو ډېر خطرناک اقدام دے. دا وخت پۀ وفاق او خېبر پښتونخوا صوبه کښې د تحريک انصاف پۀ شکل کښې نېغ پۀ نېغه د فوج او طالبانو مخلوط حکومت دے. د غېر ذمه وارې بيان بازۍ حد دے چې ګوډاګے وزير اعظم او صادق و امين اٰرمي چيف پۀ يوه خولۀ وائي چې “اتلسم ائيني ترميم ملک دېواليه کړو” او دا چې “اتلسم ائيني ترميم د شېخ مجيب د شپږو نکاتو نه زيات خطرناک دے.” مسئله د اتلسم ائيني ترميم نۀ ده – د پاکستان جي ډي پي روان کال د پاره د جنوبي اېشياء تر ټولو پرېوتې (2.8%) کېدونکې ده، مسئله دا هم نۀ ده – د پاکستان سټاک اېکسچېنج تسلسل سره مخ پۀ ښکته دے او د دې علتونه مختلف ښودلے کېږي، خو مسئله دغه هم نۀ ده – دا اوس د ټرانسپرنسي انټرنېشنل د رپورټ پۀ رڼا کښې، پاکستان پۀ کرپشن کښې دوه پوائنټه بره ختلے دے، خو مونږ وايو چې مسئله د کرپشن هم نۀ ده –

مسئله دلته د کرپشن نۀ ده؛ مسئله د معطل ائين، مقبوض جمهوريت، جيلب شوي عدالت، غلامې ميډيا، يرغمال پارلېمان، انتقامي احتساب، ټګيژن انتخاب، سياسي اسلام، د صنعت او تجارت د قتل او جنګي اقتصاد ده – مسئله د ګاونډو هېوادونو سره د تعلقاتو ده، د مسنګ پرسنز ده، د وسائلو د تالان ده، مسئله پۀ پښتونخوا کښې د اېکشن اِن اېډ اٰف سول پاور ارډيننس ده.

مسئلې ډېر ښکاره دي. حل ئې پۀ دې کښې دے “چې لا به يو کېږو ګنې ورکېږو.” دې مسئلو او دې حالاتو ته د قامي جرګې را بللو سره رد عمل کول د قامي سياست ذمه واري وه او عوامي نېشنل پارټۍ د دغه ذمه وارۍ تر سره کولو د پاره ګام پورته کړو. د دې کرښو تر ليکلو پورې د قامي جرګې پۀ اړه وړومبۍ غونډه د مرکزي سينئير نائب صدر امير حېدر خان هوتي، مرکزي مشر سېکرتر میا افتخار حسېن، صوبائي صدر اېمل ولي خان او صوبائي مشر سېکرتر سردار حسېن بابک موجودګۍ کښې شوې ده. د جرګې د پاره د مختلفو کمېټيو د جوړولو سفارشات مرتبېږي او زر به يوه رابطه کمېټي هم د بلنو د پاره وټاکلې شي. دا وخت مختلف وړاندېزونه پۀ تحريري توګه د خېبر پښتونخوا د مشر سېکرتر سره جمع کولے شي.

دا جرګه يو داسې فرصت دے چې د دې نه ګټه پورته کول د دې قام د خېر خواهۍ دعويٰ کوونکي هر ګوند، هر تنظيم، هر سازمان او هر فرد باندې ده. دې جرګې د پاره هره خبره د انتهائي ذمه وارۍ غوښتنه کوي. د پښتونخوا ملي عوامي ګوند د سېنېټر ښاغلي عثمان کاکړ او د وزيرستان نه د قومي اسمبلۍ غړي او د پښتون تحفظ مومنټ د مخکښ ښاغلي محسن داوړ لۀ خوا د جرګې د حمايت اعلان پۀ ډېرو خولو لاس کېښودو. د رايې د اظهار حق هر چا ته حاصل دے خو شريکې قامي بيانيې منځ ته راوړو د پاره بايد سياست، ادب او صحافت سترګې غړېدلې ولري.

د پښتنو قامي جرګه به پۀ لسم مارچ د باچا خان مرکز پۀ احمد شاه ابدالي تالار کښې تر سره کېږي.

خاونده! تۀ ودانه کړې!
يو ځاے پۀ کښې د ځانه کړې!
يه لويه خدايه ورانه کړې!
زمونږ د يو والي حجره
د پښتنو ډله خوره
سپېرۀ بېلتون لره دېره
فضل محمود مخفي

 

دا هم ولولئ

د باچاخان او ولي خان کليزه

پۀ باچاخان او ولي خان ډېر زيات کار شوے دے، ډېر پرې روان دے کېږي …