د شهيد هارون بلور دوېمه کليزه، شخصيت او يادونه – اشرف علي خان اېډوکېټ

متعلقه مضامين

“د ديدار شوق او عامر” – سکندر خان سکندر

د هجري کلېنډر د مياشتو پۀ نومونو کښې پټ رازونه – فضل مومند

غني خان، يوه کتنه – مولانا محمد يوسف بونېرے، کوالالمپور

پۀ عمومي توګه د ټول پښتون قام تاريخ د جنګونو، ازمېښتونو، کړاوونو، تکليفونو، سختيو او امتحانونو نه ډک دے۔ کۀ څۀ هم پښتانۀ د سويلي او منځنۍ اېشياء ترمېنځه پۀ يو مهم مقام پراتۀ دي او زمکه ئې دا زرګونو کلونو راهسې نۀ صرف د تګ راتګ بلکې د تجارت پۀ شان مهم مد لپاره استعماله شوې ده۔ د خپل فطرت او عادتونو له وجې هم دوي ته نۀ صرف پۀ دې سيمه کښې بلکې د نړۍ پۀ کچ يو ځانګړے او يوستوے مقام ترلاسه دے خو لۀ بده مرغه د دې هر څۀ باوجود بيا هم دوي نن هم پۀ دې يوشتمه پېړۍ کښې در پۀ ديکې دي ۔ کۀ يو خوا د تېرو درې څلورو لسيزو راهېسې ن جنګونو او ترهګرۍ لمبو اوسېزل نو بلخوا ئې اقتصاد هم هغه شان وده و نۀ مونده څنګه چې پکار وه او يا د دوي حق جوړېدو۔ خو د دې هر څۀ نه زيات تاوان او زور چې پښتون قام ته کومې خبرې ورسولو هغه د ترهګرۍ اور دے۔ د ترهګرۍ دې بدرنګه، بې مخه او سپېرۀ اور زمونږ د منځ نه، نۀ صرف د ګل پۀ شان بلکې د کار خلق او ځوانان يوړل ۔ پۀ دې د کار خلقو کښې يو د عوامي نېشنل ګوند وياړ، د پېښور ګل او نر پښتون شهيد هارون بلور هم دے۔

شهيد هارون خان بلور به تل زما او د ټول پښتون قام پۀ زړونوکښې ژوندے وي او ياد به ئې تل پاتې وي. زۀ هارون بلور د هغۀ وخت نه پېژنم کله چې هغه ايډورډز کالج کښې پۀ کال 1986ز کښې پۀ فرسټ ائير کښې داخل شو. د دې نه مخکښې ما چې د دې کالج نه F-A پاس کړو يعنې د 83 نه 85 پورې زۀ پۀ دې کالج کښې وم. پۀ 84 کښې چې کله زۀ پۀ سېکنډ ائير کښې وم نو دغه وخت د پښتون سټوډنټس فېډريشن تنظيم جوړ شوے ؤ . زۀ ئې جنرل سيکرټري کړم، شهيد شبير بلور ئې سينئير نائب صدر جوړ کړو او صدر ئې 4th Year نه صلاح الدين محسود جوړ کړو چې هغه دغه وخت موجود نۀ ؤ خو پير فياض علي شاه چې د پېښور کېمپس صدر ؤ۔ پير فياض علي شاه د دۀ نوم وړاندې کړو چې زۀ به ورسره خبره وکړم. دغه وخت صوبائي صدر ميا افتخارحسېن هم موجود ؤ.

بيا راځو 84 او 87 ته چې دا زما د 3rd Year او 4th year وخت ؤ او د شهيد هارون بلور د فرسټ ائير او سېکنډ ائير وخت ؤ. پۀ دې دواړو کلونو کښې زۀ د کالج يونټ بلا مقابله صدر جوړ شوے وم او شهيد هارون بلور مونږ سره بحېثيت د يو ممبر/ کارکن کار کولو، دغه وخت دۀ سره د دۀ د ترۀ زوے غضنفر بلور هم کلاس فېلو ؤ. دا د مارشل لاء دور ؤ او پۀ کالج کښې د اسلامي جمعيت طلبه تنظيم هم موجود ؤ. دې تنظيم به کوشش کولو چې حالات خراب کړي او مونږ ته به ئې وخت پۀ وخت ښکرې اړمولې. دغسې د مارشل لاء خلاف به مونږ نورو جمهوري تنظيمونو سره پۀ شريکه جلسې جلوسونه کول، د جمهوريت او انساني حقونو پۀ ځاے کولو لپاره بۀ مو هلې ځلې او کوښښونه کول او ورسره ورسره به مو خپل نور ګټور سياسي، تعليمي او تربيتي پروګرامونه هم کول ۔ پۀ دې ټولو حالاتو کښې ما ته شهيد هارون بلور يو منفرد ملګرے ثابت شوے دے. هارون شهيد به نۀ صرف پۀ هره سخته نرمه کښې تنظيم سره کلک ولاړ ؤ بلکې هر وخت بۀ ئې هرې مرستې ته هم ملا تړلې وه ۔

دغه وختونو کښې زمونږ تنظيم ډېر مضبوط ؤ او ډېر ملګري فعاله وو خو هارون بلور مونږ سره يو کم عمره، ډېر فعاله او ژوندے ملګرے ؤ. دے کۀ لۀ نورو داسې جدا ؤ نو منفرد هم ؤ، کۀ دا ووايو چې پۀ تعليمي، سياسي او انفرادي توګه ئې بيخي ځانله يو تشخص او شخصيت ؤ نو بې ځايه بۀ نۀ وي ۔ دا هر څۀ هسې نۀ وو ۔ هارون خان پۀ داسې کورنۍ کښې سترګې غړولې وې چې هغوي تحريک سره وابسته وو او د لوړ مقام او فعاله کورنۍ ؤ خو بيا هم هارون خان پۀ دې کورنۍ کښې د يو ځانګړي شخصيت مالک ؤ۔ د هغه ټولو ملګرو سره، مونږ سره، د کالج سټاف سره ښه روابط او د احترام او د مينې رشتې وې. د شهيد هارون بلور متعلق کۀ زۀ ډېر هم څۀ ووايم هغه به هم کم وي. د کالج پۀ وختونوکښې هغه مونږ سره پۀ هره يوه سخته او نرمه کښې ډېر پۀ مړانه او ثابت قدمه پاتې شوے دے. زمونږ نه پس ئې پۀ کالج کښې يو فعاله او مثبت رول ادا کړے دے او ملګري ئې يو موټے ساتلي دي.

زما نه به دا خبره تر مرګه پورې هېره نۀ شي کله چې مونږ پۀ هاسټل کښې پراتۀ وو او د خپل 4^th year امتحان تيارے مو کولو۔ زمونږ امتحان لېټ شوے ؤ او پۀ 18 فروري 1988ز کېدونکے ؤ. د جنورۍ يخه مياشت وه، مونږ به ناوخته اودۀ کېدو. سحر وختي د کمرې دروازه وډبېده او اواز راغے چې صدر صېب پاڅه بابا مړ شو. زۀ پۀ خوب کښې کلک ورغلے وم، اواز بيا راغے، زۀ نيم بېدار شوم او دا مې خيال راغے چې ډېره يخني ده څوکيدار بابا به د يخنۍ له کبله مړ شوے وي. خېر پۀ درېم ځل اواز کېدو سره زۀ پاڅېدم او د کمرې دروازه مې پرانسته ، بهر شهيد هارون بلور ولاړ ؤ. وائي صدرصېب باچاخان بابا وفات شو۔ بيا هغه درې څلور ورځې مونږ ټولو ملګرو د بابا سره تر جلال اباد پورې تېرې کړې خو د هارون خان دغه سحر وختي راتګ، د هغه دغه ور ډبول او د هغه دغه وېنا چې صدر صېب پاڅه بابا وفات شو به مې ټول عمر هېر نۀ شي، او د دې نه پس ژوند کښې چې به زما او د هارون بلور کله هم ملاقات وشو نو هغه به ما ته وې چې صدر صېب السلام عليکم.

د هارون خان شهادت مونږ د يو خوږ ورور او ملګري نه محروم کړو او پښتون قام ئې د يو ډېر ښۀ مبارز او پۀ قام مئين ليډر نه محروم کړو۔ د هارون خان شهيد دغه خلاء بل څوک نۀ شي ډکولې.

مرګ خو د شهيد دے پۀ شړنګار د سرو سرو تورو کښې

ورکې کړه سلګۍ د ځنکدن پۀ بسترو کښې

شهيد هارون بلور د ډېرو خوبو مالک ؤ. ډېر د کار هلک ؤ. تنظيم يعني پښتون سټوډنټس فېډرېشن سره ئې ډېره مينه وه او دغسې تنظيمي ملګرو سره به ئې هم ډېره مينه لرله. دا د 1987ز خبره ده کله چې زۀ پۀ څوارلسم کښې وم او د تنظيم صدر وم هارون خان پۀ دولسم کښې ؤ. دغه ورځو کښې پۀ مرغز صوابۍ کښې پارټۍ يو ثقافتي پروګرام منعقد کړے ؤ چې هغې له خان عبدالولي خان او بېګم نسيم ولي خان هم راغلي وو او دا پروګرام ماښام شروع شوے ؤ او د سحر پورې روان ؤ. ډېر خونده ور پروګرام ؤ، زۀ د هغې پروګرام نه ډېر متاثره شوم او ما ملګرو سره مشوره وکړه چې پۀ هغې کښې هارون خان هم شامل ؤ چې مونږ به د يوولسم او ديارلسم نوي راغلو ملګرو ته د هرکلي لپاره يوه غونډه کوو. خو چې دا غونډه مونږ د مرغز صوابۍ د پروګرام پۀ طرز وکړو او خپل مشر عبدالولي خان پۀ کښې را وبلو. پۀ دې هلو ځلو کښې هارون خان سره د خپلو ملګرو ډېرې ستړې وکړې او دا پروګرام مونږ ډېر پۀ کاميابۍ سره وکړو او يو تاريخي پروګرام ثابت شو. د ايډورډز کالج د طالب علمانو نه علاوه د نورو کالجونو ملګرو، د پېښور پوهنتون ملګرو، د پارټۍ مشرانو، خان عبدالولي خان، بېګم نسيم ولي خان، بشيربلور شهيد،حاجي غلام احمد بلوراو نورو ګڼو مشرانو پۀ کښې شرکت وکړو.

د خان عبدالولي خان د تقرير نه پس د چاے وقفه وه او بيا ثقافتي او د موسيقۍ پروګرام ؤ چې ماسخوتن پورې روان ؤ. داسې ډېر پروګرامونه به چې کېدل پۀ هغې کښې به د هارون خان شهيد هلې ځلې ښکاره او څرګنده وې. زۀ چې د ايډورډز کالج نه فارغ شوم او پېښور پوهنتون ته راغلم نو لا هارون خان پۀ ايډورډ کالج کښې ؤ. زما به ورسره رابطه کېده. خپلې هلې ځلې ئې جاري وې. بيا د کالج صدر شو او تنظيم ئې ډېر فعاله کړو. خپل وختونه ئې پي ايس اېف لۀ ورکړي وو. ډېر دکار سړے ؤ خو عمر ئې کم ؤ. الله دې ورله جنتونه ورکړي.

کۀ نن پۀ دې خاوره څۀ لږه ډېره د امن فضا قائمه ده نو پۀ دې کښې د هارون بلور شهيد پۀ شان د ګل ګل ځوانانو وينه شامله ده۔ سائل صېب ښکاري چې د داسې ځوانانو د قربانيو پۀ بنياد وئيلي چې ؂

قيصه زما د مستقبل سائله

چې شپه لري څنګ به سحر نۀ لري

د هارون بلور يادونه

غلام احمد بلور

زما ورارۀ هارون بلور شهيد يو داسې ځوان ؤ چې ډېر پۀ کم عمر کښې د سياست پۀ رموزو پوهه ؤ۔ هغه يو لوستے هلک ؤ او خداے ورله ډېره پوهه ورکړې وه۔ هارون بلور شهيد د لوے زړۀ مالک ؤ او د ګولۍ نه هم نۀ وېرېدۀ۔ هغۀ د خپل شخصيت پۀ زور پۀ پېښور ښار کښې پۀ ډېره کمه موده کښې د خلقو زړونو کښې ځاے جوړ کړے ؤ او پۀ ټول پېښور کښې ئې ډېر زيات عزت او مقام ؤ۔ د هغۀ مرګ صرف زمونږ لپاره نه بلکې د سياست لپاره هم يو ډېر لوے زيان دے۔ د هغۀ د مرګ سره زمونږ د کورنۍ ډيوه مړه شوې ده۔ د هغۀ مرګ د عوامي نېشنل ګوند لپاره هم يو ډېر لوے نقصان دے۔ زمونږ د چا سره هم بدي نشته خو بس ګناه مو دا ده چې د تېر پنځوست کلونو راهېسې د ستر بابا باچا خان د لارې ملګري يو او ټوله کورنۍ د بابا پۀ لار روان يو۔ مونږ د ولي خان بابا، اسفنديار ولي خان او اېمل ولي خان د قافلې ملګري يو او تر مرګه به يو۔ زمونږ بله هېڅ ګناه نشته، بس ګناه مو دا ده چې د بابا د سترې کورنۍ سره ولاړ يو۔ د هارون خان بلور شهيد کمے خو نۀ پوره کېږي خو بس خداے دې مونږ ته صبر او هغۀ ته هغه جهان کښې لوے مقام ورکړي ۔

ميا افتخار حسېن

کله چې زۀ د پي اېس اېف صوبائي صدر جوړ شوم نو هارون بلور شهيد پۀ اېډورډز کالج کښې طالبعلم ؤ۔ هارون خان شهيد ډېر جزباتي او د ولولو نه ډک ځوان ؤ۔ ما ته به شهيد بشير احمد بلور اکثر وئيل چې هارون خان پوهه کړۀ چې ډېر د جزباتو نه کار نۀ اخلي۔ ما به کله به هم چې موقع وه، هارون خان پوهه کولو او دغسې پۀ دغه جوړ ما او هارون خان يو بل ډېر د نزدې نه وپېژندل ۔ ډېر منونکے، ادبناک او مينه ناک انسان ؤ۔ د هارون خان شهيد دا هم يو ډېره لويه خوبي وه چې د وړوکوالي نه ئې نۀ صرف د سياست سره شوق ؤ بلکې پۀ علاقائي، قامي او نړيوال سياست به ئې هم نظر ساتلو او پۀ حالاتو باندې د ځان پوهه کولو لپاره به ئې سوالونه هم پورته کول ۔ بس زمونږ بدقسمتي دا ده چې ډېر بې وخته لاړو۔

اېمل ولي خان

ما او هارون بلور شهيد يو ځاے کار کړے دے۔ مونږ دواړه پۀ يوه کابينه کښې پاتې شوي يو او د وروڼو غوندې مو کار کړے دے۔ پۀ هارون خان شهيد کښې د خپل پلار شهيد بشير احمد بلور پۀ شان خصوصيات وو۔ د هغۀ شهادت او مونږ نه د تلو اثرات کله هم ختمېدے نۀ شي، ختمېدل څۀ چې لا کمېدے هم نۀ شي ځکه چې غم ئې لا تازه دے۔ هارون خان د هر کارکن پۀ زړۀ کښې ژوندے دے، زمونږ پۀ زړونو کښې ژوندے دے او همېش لپاره به ژوندے وي ځکه چې هغه شهيد دے او د هغه نوم به تل لپاره روښانه وه۔ څنګه چې د بشير احمد بلور شهيد او د پارټۍ او د تحريک د نورو شهيدانو نومونه روښانه دي هم دغه شان به د هارون بلور نوم هم روښانه وي ۔ او دا به کله هم تت نۀ شي اود بابا د سوچ او نظرئې پۀ رنګ به دوي تل تر تله ژوندي وي ۔

ثمر هارون بلور

د هارون بلور شهيد پېښه مونږ لپاره ډېره لويه سانحه ده۔ زمونږ کورنۍ سره ډېر لوے ظلم شوے دے ۔ تر اوسه مونږ ته دا ؤ نۀ وئيلے شو چې هارون خان چا شهيد کړو۔ زمونږ دشمن پټ دے او غوښتل ئې چې مونږ مات کړي خو مونږ به کله هم خپل دشمن پۀ خپل ځان خوا يخي ته پرېږ نۀ دو او هم دغه وجه ده چې زۀ د شهيد هارون بلور پۀ ځاے سياست ته راووتم ځکه چې مونږ پۀ سياست او جمهوريت يقين ساتو او جمهوريت تر ټولو غوره انتقام دے۔ نن زۀ د خپل شهيد خاوند پۀ سيټ او ټکټ دا دے پۀ اسمبلۍ کښې ناسته يم او د خپلې پارټۍ او خپل قام خدمت کوم۔

دانيال خان بلور

کال دوه زره ديارلس کښې چې څنګه حالات وو، لکه زمونږ پارټۍ الېکشن بائېللے ؤ او حالات ډېر زيات سخت وو۔ نو هم پۀ دغه سختو حالاتو کښې شهيد هارون بلور د بشير خان شهيد نه پس پۀ پېښور کښې د پارټۍ ژوندۍ ساتلو لپاره هلې ځلې کولې او مونږ د دې ګواه يو چې هغۀ به پۀ ځان شپه او ورځ يو کړي وو او لګيا به ؤ۔ هارون خان شهيد يو ځوان ليډر ؤ او د خلقو ورسره ډېره مينه وه۔ خو لۀ بده مرغه څۀ قوتونه داسې وو چې هغوي نۀ غوښتل چې عوامي نېشنل پارټي دې دوباره پۀ خپلو پښو ودرېږي او هم دغه شان زما بابا ئې شهيد کړو۔ کۀ نن زما والد صېب ژوندے ؤ نو حالات به ډېر بدل وو۔