د عوامي نېشنل ګوند بلوچستان مخکښه مشر ملک عبېدالله خان کاسي شهيد د جون مياشتې پۀ اخيري ورځو کښې د کچلاک سيمې څخه اوچت کړے شوے ؤ چې بيا څۀ خواوشا څلوېښت ورځې پس ئې مړے د پشين ضلع څخه پۀ يو داسې حال کښې پۀ لاس راغے چې هر سترګه ئې وژړوله، هر زړۀ ئې ودردولو او هره ساه ئې تنګه کړه. د شهيد کاسي لاسونه پۀ زنځيرونو بند پۀ بند تړلي شوي وو او پښې ئې هم تړلی شوې وې. د طبي معائنې څخه ئې جوته شوې وه چې مرحوم تر ډېرو ورځو نهر ساتلے شوے ؤ او ډېر ظلم پرې شوے ؤ. ډاکټرانو د پوسټ مارټم رپورټ کښې دا هم وئيلي چې د کاسي شهيد مرګ د داسې وهلو ټکولو پۀ نتيجه کښې رامخې ته شوے چې د بدن دننه اعضا ئې ورمات کړي دي. د دردېدلي مرګ درې هفتې پس ئې د ژوندوني داسې يوه ويډيو راغله چې مرګ ئې لۀ خلکو هېر شو ځکه چې دې ويډيو کښې شهيد کاسي هم هغه رنګ پۀ زنځيرونو ټرلے شوے دے او د زور ظلم اثار ئې پۀ بدن ښکاره پۀ نظر راځي. دې ويډيو کښې شهيد کاسي پۀ خپلو بچيانو غږ کوي او وائي چې زۀ ډېر پۀ بد حال يم او دا خلک چې څۀ غواړي هغه ورکړئ ګني زۀ به مړ شم. د دې نه اخوا انسان دغه خبرې د اورېدو توان او قوت نۀ لري. ولې اخر ولې يو انسان نه د هغۀ د ژوند حق وتروړلے شي؟ ولې يو ازاد انسان پۀ زنځيرونو بنديوان کړے شي؟ ولې يو انسان د تيارو ملګرے کړے شيِ؟ ولې يو انسان د هغۀ د خوښې پر ضد ونيولے شيِ؟ ولې د يو انسان ژوند سره څوک لوبې وکړي؟ ولې د بچو نه د پلار سېورے وشوکولے شي؟ ولې يو پۀ ملک مئين وګړے د بدرنګه مرګ ښکار کړے شي؟ ولې، ولې او ولې؟ او ولې پۀ يو جمهوري ملک کښې د يو ازاد انسان سره د غلامانو پۀ رنګ سلوک وشي؟ ولې پۀ يو ازاد ملک کښې د يو ازاد انسان ازادي واخستې شي؟ ولې پۀ يو جمهوري حکومت کښې د زور ظلم داستان رقم شي؟ کاسي شهيد کومه داسې ګناه کړې وه؟ پۀ کاسي شهيد کوم الزام ؤ؟ پۀ کاسي شهيد کوم تور ؤ؟ دا دومره لويه سزا کاسي شهيد ته د څۀ ورکړې شوه؟؟؟ ظلم ډېر ناروا دے، بوږنوونکے او زړۀ چاودونکے دے خو دا اول ځل داسې نۀ کېږي او لۀ دې پېښې څو مياشتې مخکښې عوامي نېشنل ګوند ته د شهيد اسد خان اڅکزي مړے هم پۀ يو داسې دردناک حالت کښې سپارلے شوے ؤ. عوامي نېشنل ګوند ته دا سزا صرف د دې پۀ وجه ورکولې کېږي چې دا ګوند د خپل قام خبره کوي، د خپل قام د بچو خبره کوي، د خپل قام د وسائلو خبره کوي، د خپل قام د مستقبل خبره کوي. ايا د خپل قام د حق خبره کول ګناه ده، غداري ده او کۀ ملک دشمني ده؟ ايا يو جمهوري ګوند به د خپل قام خبره نۀ کوي؟ د خپل قام د حق خبره به نۀ کوي؟ِ د خپلې خاورې د تحفظ خبره به نۀ کوي؟ عوامي نېشنل ګوند لۀ خېره د سلو کالو تاريخ لري، پۀ کروړونو غږونه لري، د مبارزې چل لري، د صبر عقيده او د عدم تشدد وسله لري. د دې ګوند د جمهوريت خوښۍ انداز ته ولې خلک د کمزورۍ پۀ نظر ګوري؟. دا ګوند خپل تاريخ لري، ايا د دې ګوند خبرې سره څوک اختلاف لرلے شي، د دې ګوند اصولو سره څوک اختلاف لرلے شي، د دې ګوند د افغانستان پۀ اړه تاريخي دريځ سره څوک اختلاف لرلے شي؛ نه کله هم نه. ايا د ووټ پۀ لار د دې ګوند څوک مقابله کولې شي؟ نه، کله هم نه. ځکه نو د دې ګوند مخه هم داسې پۀ بېلا بېلو لارو د نيولو کوشش کېږي خو ډېر ناپوهه دي دغه خلک چې پۀ دې چل ول د باچاخان د قافلې د لار د نيولو کوشش کوي. د دې ګوند پۀ مشرانو د کفر فتوې لګېدلي، د غدارۍ تهمتونه پرې پورې کړے شوي خو چا هم دغه الزامونه ثابت نۀ کړے شول. خواست دے چې نور د داسې چلونو څخه ډډه وکړې شي او قام ته د خپلې خوښې د ژوند کولو موقع ورکړې شي.
تاسـو لږ چُپ شئ! زۀ د خپل قاتل نامه اخلمه
او بيا پۀ خپلو اوږو خپله جنازه اخلمه
زۀ به تر څو خپل قدم ستا پۀ اجازه اخلمه؟
عجيبه نۀ ده چې خپل کور پۀ کرايه اخلمه
د لمر بازار دے، خالي جېبه، حق حېران ولاړ يم
سايبان نۀ اخلم، د خپل وجود سايه اخلمه
بيا د ماښام اذان نۀ څـاڅکے، څاڅکے درد را څاڅي
بيا مې زړه تنګ دے، بيا به څنګه پۀ سر شپه اخلمه؟
ممتازه! څۀ نا څۀ بندېز خو پۀ ځان زۀ هم منم
ځه! بې دېواله کور ته دنګه دروازه اخلمه
ممتاز اورکزے