لالټېن د رڼا او شعور نخښه ده! – ساجد ټکر

متعلقه مضامين

“باچاخان اوونۍ” – د پرانستې دستورې نه تر اتمانزيو جلسې پورې – ساجد ټکر

د شېخ چلي چراغونه! – سلطان خان ټکر

اداريه

لالټېن د قامي ګوند عوامي نېشنل ګوند انتخابي نخښه ده. لالټېن د فخر افغان بابا امانت دے، د خدائي خدمتګارو امانت دے، د قامي تحريک امانت دے، د ازادي خوښو امانت دے، د رهبر تحريک خان عبدالولي خان امانت دے، د ګوند د هر شهيد امانت دے. لالټېن د مبارزينو علامت دے، د جمهوريت خوښو علامت دے، د خپلواکۍ علامت دے، د روښانفکرۍ علامت دے، د اولسواکۍ علامت دے، د قامپرستۍ علامت دے، ورورولۍ علامت دے او پۀ يو لار پۀ شريکه د تګ علامت دے. ځکه نو لالټېن رڼا ده، لالټېن مينه ده، لالټېن پرمختګ دے، لالټېن سوکالي ده، لالټېن خوشحالي ده او لالټېن سيالي ده.

عوامي نېشنل ګوند چې د حضرت باچاخان او خدائي خدمتګارو د مبارزې، قربانيو او سياست سلسله ده، چې د بابا د خوبونو د تعبير لار ده، چې د خدائي خدمتګارو منزل ته د رسېدو مزل دے، چې د ولي خان د سياست تسلسل دے، لالټېن د دغه تاريخي ګوند علامت، نخښه، نښان دے. لالټېن د دې سيمې د ټولو نه د زړې او تاريخي پارټۍ علامت دے او لالټېن د هر قامپاله پښتون غرور دے.

کۀ سل کاله وروستو ځو او د حالاتو جائزه اخلو او سترګې، نظر او سوچ پۀ سيمه کښې د پښتون پۀ حالت مرکوز کوو نو پښتون پۀ زنځيرونو کښې ښکېل پۀ نظر راځي، پښتون تړلے پۀ نظر راځي، پښتون خوار پۀ نظر راځي، پښتون تيت پرک پۀ نظر راځي، پښتون د علم نه لرې د جهل پۀ تيارو کښې پۀ نظر راځي، پښتون د خپل ورور سره لاس ګرېوان پۀ نظر راځي او پښتون پۀ خپله خاوره د بل غلام پۀ نظر راځي. وسائل د پښتون دي خو اقا بل څوک دے، ځمکه د پښتون ده خو واک د بل دے، محنت د پښتون دے خو مزې د بل دي، خوله د پښتون څاڅي او چرچې د بل دي. د پښتون پۀ خاوره سيندونه پۀ غورځنګ دي، د غرونو سوکې ئې اسمان ته رسي، ورشوګانې ئې سترګې ړندوي، ميرې ئې غځېدلې، خاوره ئې څربه، قدرتي زېرمې بې شمېره خو د دې هر څۀ باوجود پښتون د بل غلام دے، د تعليم نه لرې، د غربت ښکار دے. دا ولې؟ دا نه چې پښتون کمزورے دے، پښتون شکر دے تکړه دے، زورور دے، باتور دے خو لۀ بده مرغه مير نۀ لري، سياست نۀ لري، د سياست شعور نۀ لري او د تعليم هنر نۀ لري. خو پۀ دې تيارو کښې خداے پښتنو له يو لال ورکړو، مبارز ئې ورکرو، مشر ئې ورکرو، لارښود ئې ورکړو؛ دغه مشر دې پښتنو له شعور ورکړو، د تعليم پۀ اهميت ئې پوهه کړل، پۀ سياست ئې پوهه کړل، پۀ خپل حق ئې پوهه کړل، د خپل حق غوښتلو لار ئې ورته وښودله، سياست ئې ورزده کړو، د مبارزې پۀ لار ئې روان کړل او د خبرې کولو قوت ئې ورکړو او د عدم تشدد پۀ مضبوطه وسله ئې سمبال کړل. پښتانۀ خپل دغه سپېځلي مشر پسې ودرېدل او خپل باچا ئې کړو او د باچاخان خطاب ئې ورکړو. باچاخان پۀ خپل قام او پښتون قام پۀ خپل باچاخان ننګ وکړو او دنيا ئې حېرانه کړه. يو وخت ؤ چې چا د پېرنګي جابر پۀ مخکښې د خولې نه چوڼ نۀ ويستلو او يا بيا داسې وخت راغے چې پښتانۀ پېرنګي ته مخامخ ودرېدل او سوال ئې ترې کول شروع کړل، د خپل حق خبره ئې شروع کړه، خپل حق ئې غوښتل شروع کړل. پېرنګے حېران ؤ چې دا څۀ وشو. دا د باچاخان د تربيت، هلو ځلو او مبارزې نتيجه وه چې اودۀ پښتانۀ ئې راويښ کړل او د نيمې نړۍ زورور، جابر، ظالم او شين سترګے حکمران ئې ولړزولو.

باچاخان اول د پښتون قام پۀ مرض ځان پوهه کړو او چې پۀ دې نتيجه ورسېدو چې پښتانۀ د تعليم د رڼا نه لرې دي او پۀ خپلمنځي تربګنيو او دښمنيو کښې ښکېل دي، د سياست نه محرومه دي نو زور ئې تتر بتر دے نو اول ورسره جرګه شو او د اصلاح کوشش ئې شروع کړو، د ورورولۍ درس ئې ورکړو، بيا ئې د تعليم لپاره ازادې مدرسې پرانستې او بيا ئې د منظم سياسي قوت لپاره خدائي خدمتګار تحريک ورغولو.

دا څومره د کمال بلکې د حېرانۍ خبره ده چې نن نه سل کاله پخوا باچاخان پۀ دې صوبه کښې يو سل اتۀ دېرش ازادې مدرسې جوړې کړې وې کومې چې به پۀ چندو چلېدلې او د پښتون بچو ته پۀ کښې وېړيا تعليم ورکړے کېدو. دغه وخت پۀ ټوله نړۍ کښې د شورش او نظرياتي بې چېنۍ وخت ؤ خو باچاخان پۀ دې رسېدلے ؤ چې د پښتون قام بقا، د دۀ د حقونو تحفظ صرف پۀ سياست او خپلواکۍ کښې مضمر دے. کله چې لا امريکه او يورپ کښې د خپلو زنانو د حقونو خبره شنډه وه هغه وخت کښې باچاخان د مېرمنو پۀ حقونو نۀ صرف خبره کوله بلکې دا ئې وئيلي وو چې، “کۀ تاسو کتل غواړئ چې يوه ټولنه څومره مهذبه ده نو دا وګورئ چې هغوي د خپلو زنانو سره چلند څنګه کوي”. د معاشي پرمختګ او پۀ پردي لاس د تکيه کولو نه ځان ساتلو لپاره ئې قام ته سبق ورکړے ؤ چې خپل مقامي مصنوعاتو ته پام ورکړئ؛ خپلې کډۍ وچلوئ، مالوچ جوړ کړئ، خپل پوشاک جوړ کړئ او خپل د لاس سامان پۀ کار راولئ. د باچاخان مطلب دا ؤ چې داسې کولو سره نۀ صرف خپل هنرمند ته عزت ملاوېږي بلکې روزګار هم وده کوي او د روزګار مواقع هم پۀ لاس راځي. هم د دې غرض لپاره د اشنغر دې لوے خان ټول عمر د کهدر جامې او پنجه دارې څپلۍ پۀ پښو کړي. دا ؤ د باچاخان عملي تربيت چې خپل پښتون قام له ئې ورکولو. خو دا هر څۀ اسان نۀ وو. مشکلات ډېر زيات وو. سختې بې شمېره وې، کړاوونه لا زيات او دړکې هم زياتې. پۀ نۀ څۀ خبره به پېرنګي باچاخان ګرفتارولو او جېل ته به ئې لېږلو. باچاخان د خپل قام لپاره کډۍ کړې دي، د ژوند ۳۶ کلونه ئې د تورو تمبو شا ته تېر کړي دي، پښتۍ ئې ماتې شوې دي، الزامونه پرې لګېدلي دي، تورونه پرې لګېدلي دي، غدار بللے شوے دے او جائيدادونه ئې ليلام کړے شوي دي. خو باچاخان خو باچاخان ؤ، د خپلو غرونو سيال ؤ، هغه د وروستو تګ قائل نۀ ؤ، هغه همه حوصله او برداشت ؤ، هغه همه ولوله، مينه او شفقت ؤ. هغۀ هر څۀ ګاللے شو، هره سخته ئې تېروله او هر ګوزار ئې زغملو خو بس د خپل قام ازادي او حق ئې غوښتلو. خو دا هر څۀ اسان نۀ وو خو باچاخان خپل قام ته د عدم تشدد قوت ورکړو او ورته ئې ووئيل چې تر څو پورې تاسو پۀ دې لار مزل کوئ نو هېڅ څوک تاسو مفتوح کولے نۀ شي ځکه چې کۀ جنګ يا تشدد کوئ نو پۀ کښې د ګټې يا تاوان احتمال شته خو پۀ عدم تشدد کښې لۀ سره بېلات او تاوان نشته.

د باچاخان دغه تعليمات وو چې پښتون قام پرې خپل حق هم وګټلو، سياست ئې هم وګټلو او خپل ځان ئې هم ومنلو. ګنې د باچا خان نه مخکښې پۀ هند کښې د پښتون قام ډېره عجيبه پېژندګلوي وه، چا به وئيل وحشيان دي او چا به وئيل چې جګړمار دي خو باچاخان هنديانو ته پښتانۀ وروپېژندل چې پښتانۀ خو پۀ مينه مئين دي، ساده خلک دي، مينه ناک دي، عدم تشدد والا دي او پۀ قام او وطن مئين خلک دي.

نن هم د عوامي نېشنل ګوند د خپل لوے بابا فخر افغان باچاخان او خدائي خدمتګارو پۀ لار روان دے او چې کوم حقونه، ائيني حقونه، پارلېماني حقونه او بشري حقونه ئې ګټلي دي نو د هغې حفاظت کوي او ښۀ پۀ جار او ډاډ ئې کوي. هم د بابا او رهبر تحريک د خوبونو تعبير ؤ چې د ملي مشر اسفنديار ولي خان پۀ مشرۍ کښې پۀ کال ۲۰۱۰ کښې دې صوبې له خپله نامه وګټلې شوه، صوبائي خودمختارې راوړلې شوه او د اتلسم ائيني ترميم پۀ شکل کښې د صوبې حقونه صوبې ته راغلل.

دا هر څۀ اسان نۀ وو، خو وشو، ولې، ځکه چې پۀ صوبه کښې د خپلو خلکو حکومت ؤ، پۀ صوبه کښې د حقيقي نمائنده ګانو حکومت ؤ، پۀ صوبه کښې د سياستدانانو حکومت ؤ، پۀ صوبه کښې د دې خاورې د حلالي بچو حکومت ؤ او پۀ صوبه کښې د خدائي خدمتګارو حکومت ؤ. ځکه نو يونيورسټۍ هم جوړې شوې، کالجونه او سکولونه هم او بې شمېره ترقياتي کارونه هم وشول.

خو بيا ورپسې د کرايه حکومت راوستے شو او هر څۀ ئې تالا ترغه کړل او صوبه ئې داسې ځاے ته ورسوله چې نن پښتون بچي ته پۀ خپلو يونيورسټيو کښې تعليم حاصلول ګران شوي دي، داسې حکومت دے چې د خپلې صوبې د حقونو هم پوښتنه نۀ شي کولے.

اوس پۀ صوبه کښې بلدياتي تاکڼې کيدونکې دي. هر ګوند پۀ خپله انتخابي نخښه ولاړ دے خو د کرايه حکومت د خپل انتخابي نښان “بېټ” نه تښتېدلے دے. دا ولې، دا ځکه چې خپله چاړۀ ورته اوبو کښې ښکاري، ورته پته ده چې قوم ته ئې دروغ وئيلي وو.

خو عوامي نېشنل ګوند نن پۀ فخر پۀ خپل انتخابي نښان لالټېن ټاکنې کوي، دا ولې، دا ځکه چې لالټېن د دې خاورې د حقيقي ګوند نښان دے، لالټېن رڼا ده، لالټېن مينه ده، لالټېن پوهه ده، لالټېن امن دے، لالټېن شعور دے، لالټېن جمهوريت دے، لالټېن د بېدارۍ نخښه ده، لالټېن د اولس نخښه ده، لالټېن د قام نخښه ده، لالټېن د خپلواکۍ نخښه ده. لالټېن د خپلو خلکو نخښه ده، خپله نخښه ده، د ورورولۍ نخښه ده، د اولسواکۍ نخښه ده، د پوهې نخښه ده، د خپلې خاورې نخښه ده، د خپلې خاورې د وږمو او خوشبويو نخښه ده.

ژوندي خلک پۀ خپلو خلکو او خپلو نخښانونو ننګ کوي. نن د پښتون اولس امتحان دے چې لالټېن سره څومره مينه کوي.