کله چې مونږ د تاريخ پاڼې اړوو نو داسې يو دور هم ګورو چې لوڼه به ژوندۍ ښخولې شوې. خو کۀ نن ګورو نو وخت ډېر بدل دے او زنانه پۀ هر مېدان کښې پۀ خپل قابليت او صلاحيت مخکښې روانې دي. کۀ موازنه کوو نو د نن دور ډېر بدل دے. خو لۀ بده مرغه بيا هم د زنانو پۀ اړه د ځينې خلکو سوچ، رويې او فکر ډېر جاهلانه دے. نن هم مونږ ګورو چې تشدد پۀ يو نه يو شکل کښې جاري دے. خو ځينې پېښې داسې مخې ته راشي چې انسان څۀ چې انسانيت هم ولړزوي. هغه څومره عجيبه وخت ؤ کله چې د قصور د زېنب پۀ لټه کښې خلک يو خوا بلخوا ګرځېدل، مور پلار ئې لو لپه وو، هره سترګه نمژنه او هر زړه پرهر ؤ او بيا کله چې د هغې ماشومې مړے ملاو شو نو ډېرو ووئيل چې د دې نه خو نۀ موندل ښۀ وو ځکه چې د هغې ګل ګل ماشومې سره چې څۀ شوي وو نو هغه نۀ د وئيلو دي او نۀ د زغملو.
داسې نۀ ده چې ګينې دا پۀ دې ملک کښې پۀ اول ځل شوي وو. داسې پېښې لۀ پخوا راروانې وې خو خلکو به د خپل عزت، وېرې، د ظالمانو د اثر رسوخ او يا بيا د انصاف نۀ کېدو لۀ وجې خولې ګنډلې وې او غم به ئې پۀ خپل زړۀ تېرولو او داسې پېښې بۀ نۀ رپورټ کېدې . خو اوس داسې نۀ ده، اوس خلک خاموش نۀ پاتې کېږي، شائد چې خلک اوس تنګ شوي وي او نور دا کارونه نۀ شي زغملې.
زېنب ماشومه خو لاړه. او بره به ئې خداے ته خپل ژړا فرياد هم کړے وي چې خدايه ستا بنديان هلته خلک ژوند کولو ته نۀ پرېږدي. هغې به ضرور خداے پاک ته دا هم شکايت کړے وي چې ستا پۀ دنيا کښې واکداران د اولس غم نۀ کوي بلکې د خپلو کرسو پۀ فکر کښې دي.
مونږ ګورو چې د زېنب پۀ پېښه کښې ډېر څۀ ووئيلے شو، نوټسې واخستے شوې، بيانونه، دلاسې او بلها خبرې اترې وشوې، زمونږ پۀ شان خلکو هم وګڼل چې ګينې دا خلک سنجيده دي او اوس بۀ کۀ خېر وي نو د داسې پېښو مخنيوے وشي. خو دا زمونږ د خلکو يو خوب ؤ، يوه دهوکه وه، ځکه چې د دې نه پس د ماشومانو سره د زور زياتي پېښو کښې نور هم تېزوالے راغے او داسې داسې واقعات وشول چې انسان ورته حېران پاتې کېږي. څوک د نوښار د زيارت کاکا صاحب د حوض نور پېښه هېرولې شي، هغه وړه کلۍ چې د پلار پۀ انتظار وه چې ماله به ګوډۍ راوړي او بهر د پلار لپاره د چمک اخستو پسې وتې وه خو لۀ بده مرغه هغې ماشومې نۀ خپل پلار وليدو او نۀ ئې بدنصيبه پلار ته د لور سره د خبرو موقع ملاو شوه. دا لړۍ جاري پاتې شوه، نوم، علاقه او ضلع بدلېدله خو واقعه هم هغه شان وه.
د چارسدې د ماشومې زېنب دغه منظر څومره دردناک، څومره دهشت زده او څومره بوږنونکے دے چې هغې ماشومې پۀ خپلو سترګو لاس ايښے دے او داسې ښکارېده چې د دنيا او د خلکو نه ئې ځان پټولو، داسې ښکارېده چې نور ئې د دنيا د ليدلو تاب او طاقت نۀ ؤ. دغې ماشومې سره د ظلم انتها دا هم وه چې پۀ چاړو ئې ورله د ګل پۀ شان خشته او نازک بدن څيرلے ؤ . زمونږ د دغې زېنب عمر صرف دوه نيم کاله ؤ، د دې ګناه څۀ وه؟ قصور ئې څۀ ؤ؟ دغې ګلالۍ ماشومې به دغه وخت چا ته اواز کړے وي او پته نۀ لګي چې څو څو ځله به ئې خپلې مور او پلار ته اوازونه کړي وي . خو دا ماشومه غريبه وه، نو چا ئې هم تپوس و نۀ کړو، د پنجاب نۀ وه نو چا پرې هم هغه شان وير و نکړه… ايا د زېنب مور پلار به خپله لور هېره کړې شي؟ او مونږ، ايا مونږ به ځان معاف کړے شو؟ ايا زېنب زمونږ لور نۀ ده؟
بيا سوال دا هم دے چې سزا خو به ټيک ده ملاو شي خو ايا زمونږ زېنب به بېرته راشي؟ دا سوال ډېر بوږنوونکے دے خو بيا هم د دې قسم پېښو د مخنيوي لپاره به څۀ نا څۀ کول وي. مونږ هر وخت بل له الزام ورکوو، ايا مونږ کله سوچ کړے چې زمونږ خپل هم څۀ فرائض شته کۀ نه؟ د مور پلار هم څۀ ذمه وارۍ دي، هغه به پوره کول وي. پۀ دې ځنګل نما معاشره کښې بايد بچي يواځې پرېږ نۀ دو، پۀ چا هم باور نۀ دے پکار، بچي هم پۀ ښۀ بد پوهه کول پکار دي ،بچو لۀ وخت،مينه ورکول پکار دي، ورسره خبرې پکار دي، د هغوي پۀ ضرورتونو او رويو نظر ساتل پکار دي. د دې مخنيوي لپاره به حکومت، سول سوسائټي، سياسي ګوندونه، عام اولس، استاذان او د ټولنې هر وګړي لۀ خپل فرض ادا کول وي او دا عهد به کول چې هره ماشومه زمونږ لور ده او د هر چا غم زمونږ شريک غم دے ګينې نو خداے مۀ کړه مونږ به بې حسه شو او سبا به مو ټولنه پۀ بله بله روانه وي.