Pakhtoon | The Magazine Publishing Since 1928
متعلقه مضامين
باچاخان، خان عبدالولي خان، افغان امن مذاکرات او نېشنل اېکشن پلان
نوے کال دې هر چا د پاره د یو پُر امنه، سوکاله او هوسا ژوند زېرے شي ـــ دې نوي کال کښې چې د فخرِ افغان باچاخان او رهبرِ تحریک خان عبدالولي خان د تلینونو ورځې راځي نو مونږ به د خپلې نظریې او خپل سیاست سره خپل پخوانے تړون بیخي د یوې نوې جذبې پۀ لېونتوب نوے کوو. دې ملک کښې ډېر زوړ غېر جمهوري روایت د نور کله نه زیات شدت سره لکه جاکړ روان دے. د عدلیې د تلې چابړي د خپلو او مېرنو کېسونو بې عدله کړي دي، خفیه ادارې د ملک دننه د غل باچا لوبه او شلغاتو کښې ګېرې دي، میډیا د ‘مثبت’ خبرونو لټون کښې ده او فوج د خپل سیاسي وِنګ او د هغې د اتحادیانو پښې ټینګولو د پاره خپله ټوله اېټمي توانائي کاروي. مذهبي ګوندونه د ریاست د جنګي معیشت پۀ بنیاد د انتهاپسندۍ او روادارۍ د ریا منځ کښې ځانګي، سیاسي ګوندونو ته د عدلیې او احتساب جغونه پۀ اوږو پراتۀ دي، قوم پرستي هم لکه د مذهب پۀ فرقو کښې ویشلې کېږي.
سیاسي ګوندونه د عدلیې، احتساب او میډیا ټرائل د زور لاندې د ‘نفسي نفسي’ محشر کښې ښکېل دي؛ اسټېبلشمنټ چې نۀ قومیت لري، نۀ مذهب او نۀ د وطنیت سره څۀ کار ـــ جمهوریت او ائین د جوډیشل مارشل لاء او د قامونو د حقونو ضمانت د باجوه ډاکټرین محاصره کښې دے.
د درې ویشتم مارچ نولس سوه څلوېشتم د لاهور قرارداد نه د درېم جون نولس سوه شپږ څلوېښتم پلان پورې، د پنځلسم اګست نولس سوه اووۀ څلوېښتم د شپې نه د درې ویشتم مارچ نولس سوه اتۀ څلوېښتم قراردادِ مقاصد پورې ـــ او د دغسې بې شمېره واقعاتو تسلسل چې تېره ورځ وزیرستان کښې د پاک فوج پۀ سرپرستۍ کښې د کومې سویلین نمائندګۍ نه بغېر د مختلفو جهادي ‘رجسټرډ’ او کالعدم تنظیمونو د مشرانو د عسکري ریاستي دورې شالید (پس منظر) کښې وګورو چې د نېشنل اېکشن پلان جنازې له د اسلامي نظریاتي کونسل پۀ چار اندام کښې راغونډ شوي وو نو د پاکستان د موجوده بدې ورځې ټولې نخښې نخښانې او د جوډیشل مارشل لاء او باجوه ډاکټرین محرکات مخې ته ودرېږي.
د پاکستان میډیا د اٰئي اېس پي اٰر لۀ خوا د ‘مثبت’ خبرونو د حکمنامې نه پس هېڅ د خپلې شیشې پۀ مخ نۀ پرېږدي. وزیرستان ته پۀ عسکري سرپرستۍ کښې د مختلفو مذهبي او فرقه پرستو جهادي قوتونو دوره چې پکښې د کالعدم تنظیمونو مشران هم شامل وو، میډیا د پاره خبر نۀ دے. میډیا د پاره دا خبر دے چې نواز شریف به اډیاله کښې پاتې کېږي کۀ لاهور کښې؟ اٰصف زرداري به څنګه پۀ څۀ او څومره سکنجه کېږي؟ فلېګ شپ کېس کښې چې نواز شریف ته د وزارت عظمٰي نه د معطلۍ سزا اورولې شوه، هغه کېس کښې هغه بري کړے شو؛ اوس به د انصاف تقاضا څۀ وي، میډیا د پاره دا خبره خبر نۀ دے.
دسمبر د اٰرمي پبلک سکول د تنکو ګلونو او د پېښور د زرعي پوهنتون د زلمو د وینې سانده ځان سره راوړې وه او اوس چې د جنورۍ میاشت کښې تاسو ‘پښتون ‘ لولئ، د باچاخان د تلین ورځ او پۀ باچاخان پوهنتون د شوي ترهګر برید ورځ به مو د میاشت پۀ شلمه مخې ته ولاړه وي. پاکستان پۀ ریاستي کچ نۀ خو کله شپاړسم دسمبر د بنګله دېش پۀ تناظر کښې د سانحې د ورځ پۀ توګه لکه د ‘یومِ ندامت’ یا ‘یومِ کفاره’ نمانځلے او نۀ ئې شلمه جنوري کله د ‘یومِ امن’ یا د ‘یومِ باچاخان’ پۀ توګه نمانځلې ـــ اوس شپاړسم دسمبر د میډیا ‘نیوز پروف’ انتظاماتو سره د اٰرمي پبلک سکول او شلمه جنوري هم دغه هومره پرهېز سره د ‘سانحۀ باچاخان پوهنتون’ پۀ نامه نمانځي. د فارسي سرود پۀ ځاے د ‘میں ایسی قوم سے ہوں جس کے وه بچوں سے ڈرتا ہے‘ سندره د لویو ښارونو پۀ تعلیمي ادارو کښې د بجاوهلو عسکري سرکاري انتظامات کېږي. سږ کال پۀ عسکري نګرانۍ کښې پۀ وزیرستان کښې د فعال او کالعدم دهشتګرد تنظیمونو مشرانو له ورکړے شوي چکر دا خبره ثابته کړه چې د اٰرمي پبلک سکول د رېژېدلو تنکو ګلونو او د ترهګرۍ پۀ پېښو کښې د غوڅ شوو سرونو وارثان دې اوس د نېشنل اېکشن پلان نه هېڅ توقع ونۀ لري ـــ نېشنل اېکشن پلان د قومي بچت سکیم لاندې غېر اعلانیه طور د عملي کېدو نه وړاندې هم داسې د کومو هوښیارانو پۀ ښونه یا حکم بند کړے شو، څنګه چې د مهران بېنک سکېنډل د بندولو خواست شوے دے.
تېره ورځ د پېښور پوهنتون پۀ ‘پیوټا’ تالار (هال) کښې د ‘باچاخان ټرسټ ایجوکېشن فاونډېشن’ لۀ خوا ‘پاک افغان پیس کانفرنس’ ته د خبرو پر مهال د عوامي نېشنل پارټۍ مرکزي سېکتر میا افتخار حسېن ووئیل، پۀ افغانستان کښې د امن د پاره روانو مذاکراتو نه د افغانستان حکومت بهر ساتل د امن پۀ مطالبه سوالونه پورته کوي. د افغانستان امن د پاره باید ټول سټېک هولډرز دې مذاکراتو کښې شامل وي. زمونږ د ګوند مطالبه ده چې روس او چین دې یواځې د سهولت کارۍ او منځګرۍ کردار نۀ بلکې د ضمانتیانو کردار ادا کړي. پاکستان کۀ پۀ مشرقي پوله د کرتارپور راهداري پرانیزي نو باید افغانستان سره هم دغسې لارې پرانستلو ته غاړه کېږدي. د امن مطالبه دې رڼه او واضحه وي، جنګ د پاره دې جواز پرېنښودے شي.’
نن د افغانستان د امن پۀ حواله د عوامي نېشنل پارټۍ دریځ او د ښاغلي میا افتخار حسېن دغه خبره د پاکستان میډیا د پاره هم هاغه شان ‘مثبت’ خبره نۀ ده څنګه چې د نن نه څلوېښت کاله وړاندې پۀ افغانستان کښې د روان جنګ پۀ حقله د عوامي نېشنل پارټۍ دریځ د باچاخان او خان عبدالولي خان خبره ‘مثبت’ خبره نۀ وه. نن کۀ څوک د افغانستان د پاره د امن پلان نه د افغانستان جمهوري حکومت وباسي، لکه چې افغان اولس دغه مذاکراتو نه بهر کوي؛ نن کۀ څوک دغه مذاکراتو کښې ټول سټېک هولډرز نۀ شاملوي، لکه چې جنګ د پاره جواز پرېږدي؛ نن کۀ افغانستان کښې ختیځې سیمې جنګیالو طالبانو ته د سپارلو فېصله کېږي، لکه چې د پاکستان لوېدیځو سیمو کښې د جنګ د پاره زیات پراخه مېدان ورکړے کېږي!!! قسم مو دې وي د اشرف المخلوقاتو د خداے پۀ ذات، نۀ دا منفي خبره نۀ ده او نۀ دا غېر حقیقت پسندانه مطالبه ـــ
میډیا د ټول ملک سترګې د نېب او عدالت عظمٰي نه د نواز شریف پۀ حواله راتلونکو خبرونو او انکشفاتو، د اٰصف زرداري پۀ حواله د مبیّنه اومني اکاونټس او مني لانډرنګ برېکنګ نیوز پۀ سنسني خېزۍ کښې تړلې دي ـــ پاکستان یو خوا د نړۍ مالیاتي ادارو د مالي بد انتظامۍ او غېر شفافیت پۀ حواله د یو ګڼ کپ ریاست پۀ توګه ‘ګرے لسټ’ کښې شامل کړے دے او بل خوا پۀ تواتر سره د ‘دوستانو’ پورونو کښې ګاڼه کېږي ــــ د اٰسیه مسیح قیصه څۀ شوه؟ خادم حسېن رضوي سره څۀ وشو؟ فوجي عدالتونو ته د نورې توسیع ورکولو څۀ ضرورت؟ ـــ دا ټولې خبرې د ‘مثبت’ خبرونو زمره کښې نۀ راځي. اوس د سندهـ منتخب حکومت د لارې موږے دے ـــ دا د لارې نه ویستلو د پاره عدالت، نېب، خفیه ادارې او ‘مثبت’ میډیا یو بل سره لاس پۀ لاس ودرېدل. د ‘باجوه ډاکټرین’ ګنګوسه د اتلسم ائیني ترمیم د لارې هر خنډ منځ نه ویستلو د پاره سرګرم دے، کۀ څوک څۀ خبره کوي نو د سوموټو اېکشن، د نېب چارج شیټ یا د کونړ نه راوتلي دوه ویشت کلن هغه ‘حسنېن اپریدي’ سره به مخ کېږي چې پینځۀ فُټه اوږده اونه او رنګۍ رنګۍ ږیره ئې ده!!!
نوي پاکستان کښې بېروني قرضې ته د پېکېج نامه ورکړې شوې ده ـــ ادائیګۍ ته به چې څۀ نامه ورکولې کېږي؟
د سعودي عرب نه د اخستي پېکېج بدل کښې څۀ ته غاړه ایښودې شوې ده؟ دوبئ نه راتلونکي پېکېج د پاره کوم شرائط ایښودے شوي دي؟ ترکي نه راتلونکي پېکېج د پاره څۀ قیمت ورکړے کېدونکے دے؟ اٰئي اېم اېف د پاره به روپۍ نوره څومره غورځولې کېږي او د نرخونو بیاستې به د غریبانو ورمېږونه تاوهلو د پاره څومره تاوژنې کېږي؟ امریکه پۀ افغانستان امن کښې د پاکستان نه د کردار ادا کولو د ‘ډو مور’ مطالبه کوي او پاکستان د دغه مطالبې ‘مثبت’ خبر ثابتولو د پاره دې ته ‘د کردار ادا کولو امریکائي درخواست’ وائي.
باچاخان د امن علامت او د باچاخان لاره د امن لاره ده – د خان عبدالولي خان ژوند د سیاست او جمهوریت هاغه سمبول دے چې د دې ملک دننه زورېدلي قامیتونه به ترې رڼا اخلي. کۀ د ریاست ټولې ‘ستنې’ نن هم باچاخان او ولي خان نظر انداز کوي، کۀ د باچاخان او ولي خان د تحریک لارې نیسي، کۀ د خپلو دروغژنو اناګانو پۀ دائره کښې ګېر د زمکني حقیقتونو ادراک نۀ کوي نو هغه ورځ لرې نۀ ده چې دا ملک به د داسې ازمېښتونو سره مخ وي چې د ځان خلاصولو یو رو به هم پۀ لاس نۀ ورځي. نن څلوېښت کاله پس چې پاکستان د خپل مقدس جهاد د اور اثراتو ازمېښت ته مخ کړے دے، د دې پۀ شا د ریاست لۀ خوا ‘جمهوریت ضد رویه’ پرته وه او نن خپل مقدس جهاد ته د’فساد’ وئیلو باوجود د جمهوري رویو د ختمولو او د جمهوریت د ړنګولو ریاستي زور واکي به پۀ څو راتلونکو میاشتو کښې دا ملک یو بل تصادم سره مخ کړي او دې له د لاس ورکوونکو د پاره به دوستان ملکونه د څۀ پېکېج ورکولو نه هم داسې پۀ شا شي، څنګه چې ترې د ‘برکس’ (BRICS) غونډه کښې پۀ شا شوي وو.
مونږ د کال دوه زره نولسم پۀ درشل ولاړ یو ـــ دې نوي کال کښې چې د فخرِ افغان باچاخان او رهبرِ تحریک خان عبدالولي خان د تلینونو ورځې راځي نو مونږ به د خپلې نظریې او خپل سیاست سره خپل پخوانے تړون بیخي د یوې نوې جذبې پۀ لېونتوب نوے کوو. دې ملک کښې ډېر زوړ غېر جمهوري روایت د نور کله نه زیات شدت سره لکه جاکړ روان دے. د عدلیې د تلې چابړي د خپلو او مېرنو کېسونو بې عدله کړي دي، خفیه ادارې د ملک دننه د غل باچا لوبه او شلغاتو کښې ګېرې دي، میډیا د ‘مثبت’ خبرونو لټون کښې ده او فوج د خپل سیاسي وِنګ او د هغې د اتحادیانو پښې ټینګولو د پاره خپله ټوله اېټمي توانائي کاروي. مذهبي ګوندونه د ریاست د جنګي معیشت پۀ بنیاد د انتهاپسندۍ او روادارۍ د ریا منځ کښې ځانګي، سیاسي ګوندونو ته د عدلیې او احتساب جغونه پۀ اوږو پراتۀ دي، قوم پرستي هم لکه د مذهب پۀ فرقو کښې ویشلې کېږي.
سیاسي ګوندونه د عدلیې، احتساب او میډیا ټرائل د زور لاندې د ‘نفسي نفسي’ محشر کښې ښکېل دي؛ اسټېبلشمنټ چې نۀ قومیت لري، نۀ مذهب او نۀ د وطنیت سره څۀ کار ـــ جمهوریت او ائین د جوډیشل مارشل لاء او د قامونو د حقونو ضمانت د باجوه ډاکټرین محاصره کښې دے. داسې حالاتو کښې د نېشنلیانو ذمه وارۍ د نور کله نه زیاتې شوې دي ـــ باید د خپلې نظریې، خپل سیاست، خپل بېرغ او خپل قیادت سره خپله ملګرتیا او ورورولي لا پراخه او کلکه کړو. باید پۀ هوښیارو ابهامونو او ډډو جذباتیاتو کښې ونۀ نښلو. باید د تاریخي او سیاسي شعور پۀ رڼا کښې د قوم پرستي د فرقه بازۍ ښکار نۀ کړو او د خپل سیاست او قیادت مټې مضبوطې او غږ ئې زورور کړو.
نېکمرغه دې وي نوے کال، د امن زېرے دې وي نوے کال، د پرمختګ پروژه دې وي نوے کال!!!