Pakhtoon | The Magazine Publishing Since 1928
متعلقه مضامين
د څو مياشتو د جنګ نه پس دشمن د سيند پۀ لوېديز اړخ خپلې مورچې جوړې کړې. پۀ دغه لوېديزه علاقه کښې هغه خلق ميشته وو چې د دښمن پۀ موجودګۍ کښې ئې خپل ځان محفوظ نۀ ګڼلو. د دوي واړۀ واړۀ پټي او باغونه د سيند ختيځ طرف ته وو. د هغوي خصمانې د پاره به دوي روزانه هلته کښې تلل او څۀ خلق به ختيځ طرف ته خپلو عزيزانو کره هم تلل راتلل.
يو سحر د سيند نمر خاتۀ طرف ته د تللو د پاره ډېر خلق د سیند پۀ غاړه ناست وو. د جنګ پۀ وجه د کشتیو کموت راغلے ؤ. زياتره کشتۍ د دواړو طرفونو فوځيانو نيولې وې، صرف يوه کشتۍ پۀ سیند د پورې وتو راپورې وتو د پاره پاتې وه. نن هغه کشتۍ هم د فوځي سامان د پاره نمر خاتۀ غاړې ته تلې وه. د هغې پۀ انتظار کښې خلق ستړي ستومانه جاړو کښې د وړو وړو اونو لاندې ناست وو. د خلقو د ګڼې نه به څۀ لږه شېبه پس د يوې زنانه د ساندو اواز راختلو. پۀ دغه اواز کښې به کله کله د يو نارينه اواز هم شامل شو. دا اواز ددې ځاے د خلقو پۀ غاړه ناست د فوځيانو د پاره څۀ نا اشنا نۀ ؤ. د تېرو څو کالو راهسې را نغښتي دې جنګ کښې بې شمېره کسان مړۀ شوي وو چې پکښې ډېر ځوانان وو. يو کور هم داسې نۀ ؤ چې پۀ هغې کښې د چا زوے يا پلار نۀ ؤ مړ شوے. کشتۍ واپس لوېديز غاړې ته راغله. کشتۍ کښې د ماڼکي سره جوښت يو فوځي حوالدار ناست ؤ. پۀ غاړه ولاړ کپتان د سلو مسافرو د نمر خاتۀ طرف ته د رسولو حکم ورکړو. د حکم اورېدو سره خلقو پۀ کشتۍ کښې کښېناستل شروع کړل. د ساندو هغه اوازونه چې د يو ساعت د پاره غلي شوي وو، يو ناڅاپه بيا را اوچت شول. د زميدارو يو ټولګے هم پۀ کشتۍ کښې د سورېدلو کوشش شروع کړو. دغه ګڼه کښې ښځې، نر او د هغوي څاروي هم شامل وو چې دې کښې يو بوډا او د هغۀ ښځه ښۀ ښکاره وو. دا دواړه هم هغه وو کومو چې د سحر نه ساندې شروع کړې وې. زميندار دنګ لوړ او پۀ وجود نرے ؤ، ږيره ئې اوږده او ګڼه وه. هغۀ پاکې صفا جامې اغوستې وې. د اسپې واګې ئې نيولي وې. اسپه پورې يوه وړوکې شان ګاډۍ هم تړلې شوې وه. زميندار غوښتل چې دا اس ګاډۍ پۀ کشتۍ کښې د سیند نه پورې باسي. يو کپتان خلق پۀ کشتۍ کښې کښېنول، زميدار هغۀ ته ډېر د خفګان پۀ انداز کښې د اس ګاډي د سیند نه د پورې باسلو د خواهش اظهار وکړو. د هغۀ د خفګان وجه پۀ اس ګاډۍ کښې ايښودلے شوے يو تابوت ؤ چې بېخي نوے ؤ. د تابوت سره د زميدار بوډۍ ښځې سر مخ پټ کړي وو او لاس ئې پۀ تابوت داسې ايښے ؤ لکه چې ورسره دا وېره وي چې څوک رانه دا تابوت پۀ زور وانۀ خلي. ښځې به لږ ساعت پس ژړا شروع کړه او پۀ تابوت به ئې لاس راکښل.
“اے زويه! زما د غم د دې بوج پۀ کمولو کښې خو زما لږه شان مرسته وکړه کنه!” زميدار کپتان ته ووئېل.
ښځې چې کله خپل خاوند د کپتان سره پۀ خبرو وليدو نو بيا ئې ژړا شروع کړه. کپتان د همدردۍ نه سر وخوځوۀ. زميندار پۀ مزه مزه اس ګاډۍ کشتۍ ته رانزدې کولو کوشش وکړو. کپتان ورته پۀ نرمۍ سره ووئېل، “کاکا دا کار ما ته پرېږده، زۀ د اسپو د سمبالولو پۀ چل پوهېږم، زۀ هم پۀ دې اسپو کښې وړوکے لوے شوے يم.” کپتان د اسپې واګې د زميندار د لاس نه ونيولې او پۀ تېزه ئې خلقو ته د اس ګاډۍ د پاره د ځاے خالي کولو ووئېل او زر ئې اس ګاډۍ پۀ کشتۍ کښې کېښودله. زميندار د کپتان شکريه ادا کړه او کپتان واګې هغۀ له پۀ لاس کښې ورکړې او تپوس ئې ترې نه وکړو، “کاکا! پۀ دې تابوت کښې ستاسو څوک پراتۀ دي؟” “بس څۀ درته ووايم خو…..” زميندار ډېره غمژنه لهجه کښې ووئېل، “دې جنګ زما دوه زامن خوړلي وو، بس دا يو پاتې ؤ. زما د بوډاتوب اسره، بس دا هم لاړو.” “مرګ او جنګ څومره ظالمان دي” کپتان ووئېل او پۀ خپل کار کښې لګيا شو.يو سړي ډېر پۀ غور پۀ اس ګاډۍ پروت دغه تابوت ته کتل. هغۀ د زميندار نه تپوس وکړو، “تا د زوي دا لاش د محاذ نه راوړے دے څۀ؟” “هو! دوه ورځې وړاندې د خپل زوي سره ملاوېدلو له محاذ ته تلے وم او هغۀ له مې کپړې، ډوډۍ او سيګرټ وغېره وړي وو.” هغه لږ غلے شو خو د هغۀ ښځه پړينګ پۀ ژړا شوه. زميندار خپل نظر پۀ ښځه ښخ کړے ؤ. هغۀ خپله خبره جاري وساتله، “چې کله محاذ ته ورسېدم نو خبر شوم چې زما ايکي يو زوے چې ايله د شلو کالو ؤ، پۀ سر ګولۍ لګېدلو لۀ وجې مړ دے.”
ددې وئېلو سره هغه غرېو ونيولو او پۀ سترګو کښې ئې اوښکې راغلې، “زمونږ اخري اسره هم……”
پۀ کشتۍ کښې ناست ټول خلق پۀ خپلو خپلو خيالونو کښې ډوب وو فضا ټوله غمژنه وه، صرف کشتۍ د چلېدلو او د اوبو شور ؤ.
“مونږ بوډاګان چا ته ووايو چې مونږه لوټ شو، دا جنګ……” زميندار پۀ لاسونو خپلې سترګې پاکې کړې. “زما زوے هم يوه مياشت وړاندې وژلے شوے ؤ. ما هغه واپس نۀ ؤ راوړے، ما هغه هم هغلته د خپلو ملګرو سره ښخ کړو. د فوځيانو هم دغه طريقه ده، پۀ محاذ تابوت هم نۀ ملاوېږي!!! تا ته ګورے چې د کوم ځاے نه ملاو شو؟” سوال کوونکي سړي ووئېل. زميدار دا خبره وانۀ ورېده ځکه چې هغه خوا ته ناست د بل سړي سره پۀ خبرو ؤ. هغۀ ووئېل “ما ته خو دا هم نۀ ده معلومه چې زۀ به دا تابوت چرته وړمه؟ دغلته زمونږ دوستان دي نو وېم چې هم هلته ئې ښخ کړم”.
دې وخت کښې کشتۍ غاړې ته ورسېده. خلقو د کوزېدلو تادي کوله. کپتان د ټولو نه مخکښې د اس ګاډي خوا له راغے او د اس واګې ئې ونيولې او هغۀ ئې راکوزه کړله. د کشتۍ نه راکوز شوي خلق پۀ قطار کښې ودرېدل. د سیند پۀ غاړه يو مېجر د يو مېز مخې ته ناست ؤ. کشتۍ نه کوزو شوو خلقو به خپل کاغذونه او شناختي کارډونه مېجر ته ښودل. کپتان د تابوت د احترام لۀ وجې اس ګاډۍ د مېجر خوا له راوستله.
“پۀ دې کښې څۀ دي؟” مېجر پوښتنه وکړه.
“زما ځوان زوے چې پۀ جنګ کښې مړ شوے دے، د هغۀ لاش دے” زميندار ورته ووئېل.
“او څومره عمر ؤ د دۀ؟” مېجر سوال وکړو.
“بس لا ځوان ؤ”، زميندار ووئېل.
“مېجر صاحب! ګوره مونږ غم ځپلي خلق يو، مونږ مخکښې هم دوه زامن جنګ کښې قربان کړي دي، تاسو له پۀ مونږ شک نۀ دے پکار.”
“نه دا خبره نۀ ده، بس مونږ به د تابوت صرف يوه تخته لرې کوو چې تسلي وکړو، دا زمونږ ډيوټي ده، پۀ دې کښې هم ستاسو خېر دے. تاسو ته پته ده چې دښمن پۀ کومو کومو حربو مونږ ته نقصان رارسوي”، مېجر ډېر پۀ نرمۍ سره ووئېل.
سپاهيانو زر زر تابوت راکوز کړو. د زميندار ښځې چې دا وليدل نو ژړا ئې نوره هم تېزه کړه. زميندار بيا مېجر ته منت زاري شروع کړه چې تابوت دې نۀ سپړي. مېجر د زميندار خبرو ته هېڅ توجه ورنۀ کړه او د خلقو د کاغذونو پۀ کتلو کښې مشغول شو. سپاهيانو د سر د طرف نه د تابوت يوه تخته لرې کړه. ټول سپاهيان، کپتان او مېجر پۀ دې ډېر حېرانه شول چي پۀ تابوت کښې دننه مړے نۀ ؤ بلکې يو ژوندے ښکلے ځوان پروت ؤ. ټول خلق د حېرانۍ نه ودرېدل. پۀ تابوت کښې دننه د زلمي ټول وجود خوله خوله ؤ. د هغۀ نسواري وېښتۀ د لوندوالي لۀ وجې د هغۀ پۀ مخ پورې نښتي وو. هغه د نورلس شلو کالو سور سپين او ښکلے زلمے ؤ. پۀ تابوت کښې د رڼا ننوتو سره هغۀ شنې سترګې پټې کړلې. د مېجر او د کپتان پۀ ليدلو هغۀ د راپاڅېدو کوشش وکړو او د شرم نه موسکے هم شو. مېجر ډېر پۀ غصه زميندار او د هغۀ ښځې طرف ته وکتل او ورته ئې ووئېل،
“دا دے ستاسو سپاهي زوے؟”
“هو!” زميندار سر وړقولو، “بس هم دا يو زوے مې پاتې دے، نور دوه خو مخکښې نه پۀ جنګ کښې مړۀ شوي دي.”
“بګهوړا!” مېجر غاښونه وچيچل.
“نا! دا زۀ مرګ له نۀ شم ورکولے، هم دا زمونږ د بوډاتوب اسره ده، هم د دۀ نه به زمونږ نسل سېوا کېږي.” زميندار پۀ تېز اواز ډېر پۀ يقين سره ووئېل. دغه وخت کښې ډېر مسافر د تابوت خوا ته راغونډ شوي وو. مېجر سپاهيانو ته ووئېل چې دوي وروستو ديکه کړئ. مور ئې تابوت ته را نزدې شوې وه او د خپل زوي د مخ نه خوله پاکولو د پاره پۀ تابوت ورټيټه شوې وه. مور د هغۀ حوصله اوچتوله.
“زما زويه! تۀ مۀ وېرېږه! مېجر صاحب ډېر مهربانه دے، هغه زمونږ ملګرے دے، زمونږ دښمن نۀ دے، هغه به مونږ پرېږدي.”
پۀ حوصله موندلو هغه زلمے د تابوت نه راپاڅېدلو، مېجر ورته بيا د څملاستو اشاره وکړه، هغه زر پۀ وېره بيا څملاستو. مېجر ښي لاس ته ولاړ کپتان ته اشاره وکړه، “خپل فر ض ادا کړه!”
کپتان زر تمانچه راوويسته، دغه وخت دوه سپاهيان پۀ منډه راغلل او هغوي د دغه زلمي مور پلار تابوت نه لرې ودرول. کپتان راټيټ شو، تمانچه ئې د زلمي پۀ زړۀ کېښودله او ډز ئې پرې وکړو. دا ټول هر څۀ دومره زر وشول چې د زلمي مور پلار پۀ هېڅ هم پوهه نۀ شول او پۀ تابوت کښې پروت زلمي ته هغه وخت پته ولګېده چې ګولۍ د هغۀ د زړۀ نه وتلې وه. د هغۀ د مرۍ نه يوه چغه ووتله، هغه پۀ تابوت کښې را اوچت شو، بيا پرېوتو او د هغۀ پښې او لاس پۀ ټوپونو ټوپونو د تابوت سره وجنګېدل او بيا غلي شول. د هغۀ شنې سترګې هم هغه شان وازې پاتې شوې.
بوډا زميندار او د هغۀ ښځې چې د خپل زلمي زوي چغه واورېده نو د تابوت طرف ته ئې رامنډه کړې. د هغوي سترګې د حېرانتيا نه بقې راوتې وې. د خپل زوي لاش ته ئې کتل او پۀ چغو چغو ئې ژړل.
مېجر، کپتان او سپاهيان د تابوت نه لرې شوي وو. هم دغه شان يو څو منټه تېرولو نه پس مېجر سپاهيانو ته اشاره وکړه، دوه سپاهيانو زميندار او د هغۀ ښځه د تابوت نه لرې کړل. پۀ تابوت ئې سر کېښودو او مېخ ئې پرې ټک وهلو. تابوت ئې بيا پۀ اس ګاډي کښې کېښودلو.
“دا ځان سره يوسئ، دا وړاندې هم لاش ؤ او اوس هم يو لاش دے”.
يو سپاهي د اسپې واګې زميندار له پۀ لاس کښې ورکړې. هغوي د اس ګاډي سره پۀ مزه مزه روان شول. دواړو سم ډېر ژړل. هغوي ته پۀ کتلو کپتان ووئېل،
“اوس هم هغه شان ژاړي لکه څنګه چې ئې وړاندې ژړل.”زلم
