د باچاخان او ولي خان کليزه

پۀ باچاخان او ولي خان ډېر زيات کار شوے دے، ډېر پرې روان دے کېږي او چې تر څو چرته هم د انسانيت، جمهوريت، برداشت، مينې، ورورولۍ، پښتونولۍ، مشرولۍ او عدم تشدد خبره کېږي نو دا دواړه سترې نامې به د خلکو پۀ خولۀ وي. باچاخان او ولي خان چې د خپل پښتون قام لپاره کومه مبارزه کړې ده نو هغه اوس د تاريخ برخه ده او څوک ئې هم د تاريخ لۀ پاڼو څخه نۀ شي ورانولے. هسې خو پۀ پښتنو مئينو د دې دواړو هستيو زيار او هڅې داسې دي چې د يو حساس پښتون نه پۀ يو حالت کښې هم نۀ هېرېږي او هر وخت ورته نېغي يادې ولاړې وي خو کله چې د دې کوچيدلې هستيو د تلين ورځې رانزدې شي نو د شعور خاوندانو پۀ زړونو کښې د باباګانو يادونه پۀ ټوپونو شي. چرته هم چې پۀ چا بې وزله، بې وسه او بې کسه قام زور زياتے کېږي نو هلته د باچاخان ياد راټوکېږي او کمے ئې محسوسېږي. چرته هم چې د جمهوريت پۀ مرۍ چاړۀ راښکلې شي، چرته هم چې څوک جمهوري اقدار د پښو لاندې کوي او چرته هم چې څوک د اولس غږ بندوي نو هلته د رهبر تحريک خان عبدالولي خان ښکلے مخ نېغ د انسان پۀ سترګو تصوير کېږي. خدائي خدمتګاران، د عوامي نېشنل ګوند کارکنان، پۀ عدم تشدد يقين لرونکي او د باباګانو مئينان هر کال د جنورۍ پۀ مياشت کښې د باباګانو تلين کوي او دا لوظ کوي چې تل به د عدم تشدد پۀ لار ځي او تل به د اولس سرلوړۍ او د جمهوريت د بقا لپاره خپلې هڅې تاندې او جاري ساتي. هر کال چې د جنورۍ پۀ مياشت کښې د باچاخان بابا او ولي خان بابا تلين کولے شي نو دا صرف د دې لپاره نه چې پۀ دغه ورځ دغه لوے مشران ياد کړے شي بلکې د دې لپاره چې د دوي پۀ خبرو، افکارو، زيار، مبارزه او هڅو سوچ وکړے شي چې دوي دا دومره لوے زيار ولې باسلے دے، ولې ئې جېلونه خوړلي دي، ولې ئې جائيدادونه ليلام کړے شوي دي، ولې ئې خپلې ځوانۍ د تورو تمبو شا ته تېرې کړې دي، ولې ئې رنګ رنګ تورونه زغملي دي او ولې ئې د وخت هر جابر ته تن نيولے دے. خپل ګرېوان کښې کتل پکار دي، ځان نه سوال کول پکار دي، او ځان پوهه کول پۀ کار دي چې دوي څۀ وکړل او مونږ څۀ کوو؟ او ځان څخه پوښتل پکار دي چې اوس لۀ دوي وروستو زمونږ څۀ ذمه واري ده او ايا مونږ خپله قامي ذمه واري ترسره کوو کۀ نه. ايا مونږ د ظلم خلاف اواز پورته کوو؟ ايا مونږ د مظلوم او محکوم ملګرتيا کوو؟ ايا مونږ د حق اواز پورته کوو؟ ايا مونږ د جمهوريت لپاره ودرېږو؟ ايا مونږ د اولس د حق تپوس کوو؟ ايا مونږ د جمهوري اقدارو لپاره غږ پورته کوو؟ ايا مونږ د رايه د ازادۍ خبره کوو؟ ايا مونږ د عدم تشدد، مينې، ورورولۍ او پښتونولۍ خبرو کوو؟

د فخر افغان باچاخان او رهبر تحريک خان عبدالولي خان ژوند، ستړې، هلې ځلې او جد و جهد ټول د عدم تشدد، پارلېماني اصولو، جمهوري اقدارو او قربانيو نمونې دي. مونږ کۀ ځان ته خدائي خدمتګار وايو، مونږ کۀ ځان ته بابا د پېروکار وايو، مونږ کۀ ځان ته د رهبر تحريک مئينان وايو نو بيا به مونږ له د هغوي پۀ لار تګ کول وي. مونږ به ځان کښې عدم تشدد، صبر، مينه او ورورولي راولو.

نن د باچاخان د څلور دېرشمې او د رهبر تحريک ولي خان د شپاړسمې کليزې پۀ موقعه بايد مونږ ځان سره ژمنه وکړو چې د دغه کوچېدلي مشرانو پۀ لار به خپل سفر پۀ هر حالت کښې جاري ساتو. د دوي د فکر شمع به پۀ هر حال کښې روښانه ساتو او د دوي افکار به هر چا ته رسوو. ځان به هم پوهه کوو، بل به هم پوهه کوو او خپل راروان نسل ته به هم د خپلو لويو باباګانو وېناوې او مفکورې رسوو.

مونږ بايد نور بېخي پوهه شو چې پښتون قام سره د عدم تشدد او جمهوري اقدارو نه علاوه بله کومه لار نشته. مونږ نور بايد پوهه شو چې د پښتون بقا، د پښتون د پرمختګ او د پښتون د سوکالۍ زېرے او راز صرف او صرف د باچاخان پۀ لار تګ او د ولي خان پۀ شان پۀ اصولو ودرېدولو کښې دے.

 دې دواړو مشرانو پۀ یو حال کښې هم نۀ خو خپل اصول پرېښي او نۀ خرڅ شوي دي. دغه وجه ده چې نن پس د مرګه هم پۀ ښو نومونو یادولے شي. مونږ لۀ به ځان کښې برداشت او اصول راوستل وي. مونږ له به ځان داسې جوړول وي چې څوک مو پۀ نعرو او دعوو دوکه نۀ کړي. کۀ مونږ کښې استقامت او اصول وي نو د دنيا يو طاقت هم پښتون نۀ شي زېر کولے.

شهزره

پښتونخوا کښې بلدياتي ټاکنې

تېر کال د دسمبر پۀ نورلسمه نېټه د پښتونخوا پۀ اوولس ضلعو کښې بلدياتي ټاکنې ترسره شوې چې پۀ کښې جے يو ائي (ف) تر ټولو زيات نشستونه ترلاسه کولو کښې کامياب شو. بلخوا حکمران جماعت پي ټي ائي د بدترين شکست سره مخ شو او پۀ څلور شپېتۀ تحصيلونو کښې ئې صرف ۱۵ سيټونه ترلاسه کړل. نۀ صرف دا چې حکمران جماعت د غاښ ماتي شکست سره مخ شو بلکې پۀ پېښور، مردان او چارسده کښې ئې يو سيټ هم ونۀ ګټلو. دغه شان يو د مئير سيټ ئې هم ترلاسه نۀ کړے شو. عوامي نېشنل ګوند اووۀ تحصيلونه وګټل او د پېښور مئير باندې ئې جوخته مقابله وکړه. ازاد امېدواران هم د روايت مطابق ښۀ زيات کامياب شول. مونږ د بلدياتي ټاکنو د انعقاد هرکلے کوو ځکه چې پۀ جمهوريتونو کښې بلدياتي يا د  ښاروالۍ ټاکنې د ملا د تير حېثيت لري. مونږ دا هم ګڼو چې د جمهوريت د مضبوطېدو لپاره بلدياتي ټاکنو ته دوام بخښل د وخت ضرورت دے. مونږ دا هم ګڼو بلکې دا يو مسلمه حقيقت دے چې پۀ اصل کښې اولس ته واک سپارل هم دا بلدياتي ټاکنې دي. خو لۀ بده مرغه پۀ ملک کښې چرې هم بلدياتي ټاکنې اولس ته د واک سپارلو پۀ مقصد نۀ دي شوې. يا خو پۀ کښې يو امر خپله بقا ليدلې او يا بيا يو حکومت د عدالت پۀ حکم کړي دي او د خپلې مرۍ خلاصولو کوشش ئې کړے دے. او ځکه هم مونږ کۀ وګورو نو د اولس د واک دا اهمې ټاکنې کله هم پۀ خپل وخت نۀ دي شوې بلکې هر ځل د اوږد ځنډ سره مخ کېږي. بيا کۀ د اختيار خبره وي نو هم صوبائي حکومتونه ورله ډېره توجه نۀ ورکوي او د اولس نمائندګان د مسئلو او ستونزو ښکار وي. تحريک انصاف ډېر زيات کوشش وکړو چې تېر بلدياتي ووټونه ونۀ شي خو اخر هم د سپريم کورټ پۀ حکم ئې وکړل، لکه يو قسم د مجبورۍ پۀ حالت کښې ئې وکړل. وخت هم بيا کم ؤ او د جماعتونو تياري هم نۀ وه خو بيا هم ښۀ خبره دا ده چې دغه مرحله ترسره شوه. کۀ څۀ هم د الېکشن کمېشن اف پاکستان زيار د ستائنې وړ دے خو بيا هم داسې کړمې پۀ ګوته شوې لۀ وجې ئې اولس د کشالو ښکار ؤ او بايد راتلونکې مرحله چې د مارچ پۀ اوويشتمه پۀ باقي پاتې اتلس ضلعو کښې کېدونکې ده، کښې دغه کړمې لرې کړې شي.

کۀ د جے يو ائي کارکردګۍ تو ګورو نو سيټونه ئې لامحاله زيات اخستي خو دا هم پۀ نظر راغلل چې پۀ ښکاره جاره د پېسو او اسلام سپېځلې نامه د سياسي مقصد او خپلو اهدافو لپاره استعمال کړې شوه. پۀ خطبو او جنازو کښې تبليغات وشول او د “کتاب” پۀ نامه ساده باده اولس تېرباسلے شو. اسلام يو سپېځلے او مقدس دين دے، بايد پۀ سياست کښې د خپلو مفاداتو لپاره استعمال نۀ کړے شي. کۀ يو ګوند سياست کوي نو بايد پۀ خلاص مټ سياست وکړي، د خپلې نظريې او خدمت پۀ زور سياست وکړي او بايد چې د اسلام مقدس نوم څوک استعمال نۀ کړي. د عوامي نېشل ګوند کارکردګي د ستائنې وړ ده ځکه چې کۀ يو خوا د پېسې او اسلام سپېځلې نامه استعمال کړې شوه نو بلخوا حکومتي مشينري هم ښۀ پۀ ازاد مټ “فنکشنل” وه. خو بيا هم اے اېن پي بلها ووټ اخستے دے. کۀ تحصيل چئيرمېنان ئې ګټلي دي نو د سلګونو پۀ حساب ئې وېلج کونسلران هم ګټلي بلکې پۀ دغه مېدان پۀ صوبه کښې د بل هر جماعت نه عوامي نېشنل ګوند مخکښې دے او پوهان پوهېږي چې اصل ووټ هم دغه وي. تاريخ ګواه دے چې اے اېن پي تل د نظريې د تقدس خيال ساتلے او کله ئې هم د پېسې “غليظ” استعمال نۀ دے کړے. پۀ دې لحا‌ظ د عوامي نېشنل ګوند کارکردګي د ستائڼې وړ ده خو بيا هم بايد د هرې ضلعې تنظيم خپلې هڅې تاندې وساتي، کۀ ګېلې مانې وي چې هغه لرې کړي او کۀ چرته کومه تنظيمي کمزوري وي چې هغه هم لرې کړې شي ځکه چې دا د يو فرد خبره نۀ ده بلکې د يوې نظريې او مفکورې خبره ده، د يو قام د مستقبل خبره ده او د يو تحريک د تسلسل خبره ده.

کۀ د پي ټي ائي شکست ته ګورو نو دا خو تړلې بللې وه بلکې مونږ به دا ووايو چې دا پنځلس سيټونه ئې څنګه اخستي دي ځکه چې کۀ کارکردګي شي نو صفر، کۀ سياسي اقدار شي نو برباد، کۀ خدمت شي نو صفر بټه صفر او کۀ ګراني شي نو توبه خدايه توبه. خو عجيبه دا وشوه چې عمران خان د شکست پړه پۀ غاړه وانۀ خسته بلکې تنظيمونه ئې تحليل کړل کومه چې پۀ سياسي توګه يوه کمزورې فېصله ده. پکار خو دا وه چې عمران خان پړه اخستې وه او خپله ئې کرسۍ پرېښې وه خو چا ته ئې وايې.

دا هم ولولئ

اداريه – دسمبر 2021

پۀ دې کښې هېڅ شک و شبه نشته چې پۀ کومه ټولنه او ملک کښې …