‘احتساب کمېشن’ او د یو اویا نومونو ټوقه – عامر عالم

متعلقه مضامين

خبره ورانه ښکاري – عامر عالم

زمونږ بيانيه ۹۹ کاله زړه او بېخي څرګنده ده – عامر عالم

د سلو ورځو پوسټ مارټم – عامر عالم

 

لفظ احتساب داسې خوږ دے لکه شات، خو د هغه چا د پاره څوک چې خپله خاوره مخ پۀ ترقۍ ليدل غواړي او دا ګڼي چې پۀ ما کوم خلق مسلط دي؛ د دغه خلقو د بې ايمانۍ، ټګۍ، بد انتظامۍ او خرابې منصوبه بندۍ لۀ وجې زما خاوره هره ورځ پۀ شا راځي. پکار خو دا وو چې مونږ مخ پۀ ترقۍ تلي وے خو بيا هم مونږ ورځ پۀ ښکته يو. زما خپل خیال دا دې چې پۀ خصوصي توګه زمونږ د نن دور د ځوانانو او څۀ حد پورې زمونږ د مشرانو هم دا خيال دې کۀ پۀ مونږ ايماندار خلق حاکمان شي نو مونږ تر ډېره حده ترقي کولې شو او زما پۀ خيال دا سوچ ئې تر ډېره حده ټيک هم دے ځکه چې مونږ پۀ کومه خاوره ژوند کوو پۀ هغې وسائل دومره دي چې د دنيا د طاقتورو قوتونو هم نۀ هضمېږي او هم دا وجه ده چې د کله نه پاکستان جوړ شوے دے نو دنيا دلته پۀ څۀ نه څۀ شکل کښې څۀ نه څۀ ډرامه کوي او خپل غرضونه پوره کوي.

خو دلته سوال دا دے چې ايا پاکستان کښې اوسه پورې واقعي خلق د احتساب پۀ معنيٰ پوهېږي هم کۀ هسې ئې دا سندره غوږ کښې ټومبلې شوې ده چې د کرپټ بې ايمانه خلقو سره احتساب پکار دے؟ زما خو خپل نظر دا دے چې پاکستان او بيا پۀ تېره تېره د خېبر پښتونخوا خلق کله هډو د احتساب پۀ معنٰي پوهېږي نۀ او د هغې وجه دغه ده چې د دې خلقو خو د احتساب دا نعره خوښه ده خو پۀ دې نۀ پوهېږي چې احتساب به کوي څوک؟ احتساب به کېږي څنګه؟ احتساب پکار د چا دے؟ اصل کښې احتساب پۀ پاکستان کښې د خپلې معنې او نتیجې سره ‘سیاسي بلېک مېلنګ’ دے چې د سیاسي خلقو پېزواني ساتلو د پاره د یو اوزار پۀ توګه استعمالېږي. زۀ خو باور سره وایم چې د احتساب تور څومره د پښتنو مشران پۀ مخ د پورې کولو کوشش شوے دے، دومره به د يو قوم مشران هم دغه تورونو سره مخ شوي نۀ وي. د پاکستان د جوړېدو نه مخکښې چې پښتنو مشرانو سره کومې ډرامې کېدې، دا عمل تر نن ورځې روان دے خو يو پښتون قوم دے چې د احتساب د لفظ، معنې او نتیجې شعور ئې تر لاسه نۀ کړو. دا کومو خلقو باندې چې الزامونه ولګولے شي او بيا پرې څۀ ثابت نۀ شي، دا الزامونه کوم خلق او قوتونه لګوي؟ یقیناً چې هغه ریاستي غېر پارلېماني قوتونه پۀ دغه نامه خپله اټۍ چلوي چې خپله ‘ائیني طور ناقابلِ احتساب’ دي ـــ

د خېبر پښتونخوا پۀ خاوره جوړ احتساب کمېشن چې کال دوه زره څوارلسم کښې د پاکستان د ټولو نه ‘پاک، شفاف، صاف او د تحریک انصاف سړي’ جوړ کړے ؤ، د هغې پۀ نن وخت کښې پوزيشن څۀ دے او تر اوسه ئې څومره کرپټ خلق نيولي دي، څومره بُوده ئې ترې کړې ده او څومره سزاګانې ئې خلقو ته ورکړې دي؟ بيا به مونږ پۀ دغه سوالونو هم پوهه شو چې پښتانۀ د احتساب پۀ مطلب څومره پوهېږي؟

کال دوه زره اتم نه واخله تر دوه زره ديارلسم پورې صوبه خېبر پښتونخوا کښې عوامي نېشنل ګوند برسراقتدار ؤ. دې ګوند چې خپل پينځۀ کاله تر څو تېرول نو کۀ يو خوا د خپلې خاورې او خپل اولس د امن د پاره د دهشتګردۍ یو منظم تباه کن سېلاب سره مخ ؤ نو بل اړخ ته د دهشتګردۍ خلاف پۀ روان جنګ کښې د دهشتګردۍ او انتهاپسندۍ کېدونکي نقصان زورلي قوتونه هم د دې ګوند خلاف پۀ زوروره پراپېګنډه بوخت وو او د ‘کرپشن وائرس’ اثر ئې صوبه کښې خورولو. پاکستان کښې د دهشتګردۍ بنیاد هغه وخت ایښودے شوے ؤ چې کله د جهاد پۀ نامه افغانستان کښې فساد د پاره پاکستان د دغه جنګ برخه شوې وه او هغه وخت دې ته جهاد ویونکو به عوامي نېشنل پارټۍ باندې الزامونه لګول. کله چې د دهشتګردۍ دغه ناسور نېغ پۀ نېغه هم د دهشتګردۍ شکل کښې د طورخم پۀ کرښه راواوړېدو نو د جنرل پروېز مشرف دور کښې د شروع شوو ‘رد الجهاد’ عملیاتو هېڅ نتیجې نۀ وي. باجوړ، مومند، خېبر، اورکزئ او وزیرستان مکمل سقوط ؤ. سوات د بارودو ګودام ؤ او دې لړ کښې ټول اپرېشنونه ځکه کُلي طور ناکام وو چې کوم سیاسي حکومت به یا د وېرې یا د خپلو مفاداتو پۀ وجه دغه جنګ نۀ own کولو. )زۀ پوره ذمه وارۍ سره اوس هم دا خبره کوم چې دغه قوتونو لا تر دې دمه د دهشتګردۍ پۀ ضد جنګ ته خپل جنګ نۀ دے وئیلے. عن تر دې چې د اٰرمي پبلک سکول د اووۀ شلې، باچاخان پوهنتون د اتلس او زرعي پوهنتون د اتۀ ماشومانو پۀ وحشیانه قتل ئې هم دغه جنګ نۀ دے خپل کړے(.

د دغه جنګ own کولو پۀ وجه ترهګرو د عوامي نېشنل پارټۍ پۀ ضد یو خونړے مهم شروع کړو. دې خونړو حملو کښې د ګوند دولس سوه پورې غړي، کارکنان او مشران ووژل شول )دا تسلسل هم دغه رنګ د شهید هارون بلور تر وینې رارسېدلے دے او میا افتخار حسېن پسې اوس هم زین کړي اسونه ګرځي(.

د ترهګرۍ پۀ ضد جنګ کښې د عوامي نېشنل پارټۍ ډاګیز، مؤثر او مربوط فکري او عملي شرکت ته کتلو نه پس د دهشت ګردو خواخوږي غېر سرکاري تنظیمونو، ریاستي او غېر ریاستي قوتونو او سیاسي ګوندونو د ‘کرپشن’ پۀ نوم یوه مستقل پراپېګنډه د سوشل میډیا، اخبارونو او الېکټرانک میډیا تر لارې وچلوله. کۀ د ادارو لاس ئې د سر نه لرې شي نو د عمران خان د ارټیکل 62/63 لاندې نا اهلۍ د پاره د هغۀ دا ویډیو، اٰډیو او اخباري بیانونه هم کافي دي چې هغۀ به وئيل، ‘اسفندیار ولي خان دومره کرپشن کړے دے چې ملائشیا او دوبۍ کښې جائیدادونه او روزګارونه ودرولي دي.’

د خپلې بې برغولي خولې خبرو کښې د ګېر عمران خان د تحریک انصاف حکومت چې خېبر پښتونخوا کښې پۀ وړومبي ځل جوړ کړے شو نو کال 2013 کښې ئې د ‘کرپشن فري’ پاکستان نعره پورته کړه. د تحریک انصاف یو اقتداري شراکت دار ګوند جماعت اسلامي د ‘خدا کی زمین پرخدا کا نظام’ نعره پرېښوده او ‘کرپشن فري پاکستان’ بیانیه ئې خپله کړه. ورسره د مېجر رېټائرډ افتاب احمد خان شېرپاو قومي وطن پارټي هم ودرېده )چې بیا دوه ځله هم دغه تحریک انصاف د کرپشن پۀ تور د اتحاد نه دننه بهر کړل(.

خلق د دغه دعوو او پراپېګنډو دومره اثر کښې وو چې ګڼل ئې لکه د عمران خان او د هغۀ سره د راټول شوو صفا سوتره خلقو د حکومت راتګ سره به د حکومت خزانې ځکه ډکې شي چې دوي به دغه ‘لوټ شوې تالا شوې خزانه’ د کرپټ سیاستدانانو نه راوباسي. د ټولو نه وړومبے سرپرائز هغه وخت ورکړے شو چې د صوبې ټول تور سپین ئې د وزیر اعليٰ پۀ شکل کښې پروېز خټک ته ‘حلال’ کړل. څو ورځې تېرې نۀ وې چې د سرکار خپل خپلو کښې وران شول او د معدنیاتو د وزیر ضیاء الله اپریدي لۀ خوا پۀ وزیر اعليٰ پروېز خټک او د کابینې د غړو پۀ یو بل پسې د فائلونو راخستلو قیصه شروع شوه. دې خبرونو سره پۀ عمران خان چې اصل کښې De facto وزیر اعليٰ ؤ، دومره پرېشر راغلو چې کال دوه زره څوارلسم کښې ئې د ‘خېبر پښتونخوا احتساب کمېشن’ پرانسته وکړه او یو پخوانے جنرل حامد خان ئې د دغه کمېشن مشر وټاکلو. لکه څنګه چې د عمران خان پۀ یوه خبره کښې هم کمه نۀ لګي، د صوبائي احتساب کمېشن او د دې کمېشن د مشر پۀ دیانت، رښتینولۍ، غېر جانبدارۍ او خود مختارۍ ئې هم داسې مبالغو نه کار واخستو، څنګه چې ئې د کرپش کرپشن پۀ چغو کښې مبالغې کړې وې. کېدل څۀ وو؟ خو چې کمېشن ازادانه طور سره کار شروع کړو او ابتدائي څو کېسونه ئې رپورټ شول نو عمران خان لا نور هم پۀ هوا شو. دا خبره اوس ثابته شوې ده چې دغه ابتدائي مرحله کښې یو شمېر پښتانۀ افسران چې د خپل فرضِ منصبي د اهمیت او ذمه واریو نه خبر وو، هم د سیاسي انتقام پۀ توګه پۀ نخښه کړے شوي وو. بیا څۀ وشو؟ بیا د دغه کېسونو غوټې پرانستې کېدې او د صوبائي حکومت )بلکې د عمراني حکومت( د وزیر اعليٰ نه د هغه وړوکي سرکاري کارکن پورې هم پۀ خلقو کېسونه مخې ته راتلل شروع شول چې د پاکستان تحریک انصاف سره ئې تعلق ؤ.

کله چې خبرونه د ډنډورې نه عملي کاروایۍ ته شول او ښکاره کېسونو کښې د مائننګ پۀ حواله د هغه وخت وزیر اعليٰ پروېز خټک قانوني چاره جویۍ سره مخ کېدو نو پۀ احتساب قانون کښې هم دغه د احتساب احتساب رمباړې وهونکي تحریک انصاف بدلون راوستو. د ثبوتونو څۀ کمے خو د ډي جي احتساب سره ځکه هم نۀ ؤ چې د معدنیات وزیر خپله د خپل وزیر اعليٰ خلاف والنټئیر د ثبوتونو پېشکش کړے ؤ. د عمران خان د حکومت لۀ خوا د احتساب کمېشن نه اختیارات اخستو باندې د دغه کمېشن ډي جي احتجاجاً استعفٰي ورکړه. کال دوه زره شپاړسم کښې چې کله حامد خان دغه استعفٰي ليکله نو دغه موقف ئې ؤ چې هغه کار ته نۀ پرېښودلے کېږي. بيا تر کال دوه اتلسم پورې دغه احتساب کمېشن بغېر د ډي جي کار ترسره کړو. پۀ دې موده کښې هم د پروېز خټک لۀ خوا يو کوشش وکړے شو چې د خپلې خوښې يو سړے د صوبائي اسمبلۍ پۀ ذریعه د احتساب کمېشن ډي جي ولګوي خو د اپوزيشن پۀ شور شرابه پروېز خټک پۀ خپل دغه مقصد کښې کامياب نۀ شو.

دا یوه خبره دې پۀ رېکارډ وي چې کله پۀ خېبر پښتونخوا کښې د تحریک انصاف تېر حکومت د دغه احتساب کمېشن جوړولو اعلان وکړو نو د عوامي نېشنل پارټۍ پارلېماني لیډر سردار حسېن بابک پرې دا غږ کړے ؤ چې د صوبائي اېنټي کرپشن او نېب موجودګۍ کښې یوه بله داسې اداره جوړول به ډپلیکېشن پېدا کوي او د کېسونو د نوعیت پۀ حواله به کنفیوژن پېدا کېږي. بیا دغه درې څلور کاله کښې ولیدے شول چې زیاتره فائلونه د اېنټي کرپشن، احتساب کمېشن او نېب منځ کښې د یو مثلث شکل کښې چورلېدل او دا پته نۀ لګېده چې دغه فائل باندې کاروائي به څوک کوي.

خېر، کال دوه زره اتلسم کښې د پاکستان تحريک انصاف حکومت ختم شو او د نوو ټاکنو )زۀ خو ورته سلېکشن وايم( پۀ نتيجه کښې يو وارې بيا د پاکستان تحريک انصاف حکومت پۀ خېبر پښتونخوا کښې راغے. یاده دې وي چې د انتخاباتو نه یو کال وړاندې د احتساب پۀ نوم هره صوبائي او وفاقي اداره د ‘الېکټېبلز’ پۀ تحریک کښې شاملولو د پاره د یو ډانګي پۀ شکل استعمال کړې شوه. د تحریک انصاف مشر عمران خپله یو شمېر مالي، قانوني او اخلاقي کېسونو کښې ګېر ؤ نو د هغۀ د تحریک انصاف خلق او ٰالېکټېبلز’ باندې خو به هډو خبره نۀ کوم. چې څنګه د پاکستان تحريک انصاف لۀ خوا د محمود خان پۀ شکل کښې نوے وزير اعليٰ راوستلے شو نو هغۀ د کابینې پۀ ړومبني اجلاس کښې دغه فېصله وکړه چې د خېبر پښتونخوا احتساب کمېشن اوس هېڅ کردار پاتې نۀ شو او وخت دے چې دغه کمېشن ختم کړے شي. خېبر پښتونخوا احتساب کمېشن د صوبائي کابينې د يو اجلاس د فېصلې پۀ نتيجه کښې ختم کړے شو او د صفایۍ لپاره حکومت هډو ضروري ونۀ ګڼله چې دغه فېصلې باندې يا نور سياسي ګوندونه پۀ اعتماد کښې واخلي او يا پرې د خېبر پښتونخوا اسمبلي پۀ اعتماد کښې واخستلې شي. د خېبر پښتونخوا احتساب کمېشن پۀ تېرو پينځو کالو کښې د خېبر پښتونخوا د اولس يو ارب او شپږ کروړه (1,060,000,000) روپۍ خرچ کړې دي، ولې کارکردګي ئې دغه ده چې پۀ پينځۀ کالو کښې د دغه ارب د پاسه خرچه باندې د یو افسر نه شل لکهه روپۍ بودې کړې دي!!! اوس د احتساب پۀ نعره پاکستان تحريک انصاف ته ووټ ورکوونکو نه باید چې دغه سوالونه وکړے شي چې ولې پۀ ټوله خېبر پښتونخوا کښې دغه يو کرپټ افسر ؤ چې احتساب کمېشن ونيولو؟ د پاکستان تحريک انصاف د حکومت نه اګاهو چې د عوامي نېشنل پارټۍ پۀ حکومت هم عمران خان کوم الزامونه لګول، ايا هغه دروغ وو؟ کۀ دروغ وو نو عمران خان بيا دا حق لري چې د خېبر پښتونخوا او پاکستان پۀ خلقو حکمراني وکړي؟ ایا د سیاستدانانو سیاسي کېرئیر پۀ ‘تاحیات ناهلۍ’ تباه کوونکے چیف جسټس دا نۀ ویني چې عمران خان یواځې د اسفندیار ولي خان پۀ حواله دوبۍ او ملائشيا کښې د جائیدادونو او کاروبارونو لرلو پۀ الزامونو د صادق او امین نۀ کېدو او نا اهل کولو اعلان کول نۀ دي پکار؟ هغه هم عمران خان دروغ وئيل؟ خبره ډېره ښکاره او سپينه ده چې د يو سوچ د لاندې د احتساب پۀ نعره د خېبر پښتونخوا خلق دهوکه کړے شوي دي او پۀ نورو صوبو کښې چې اولسي شعور نسبتاً د خپلو سیاسي مشرانو پۀ حواله روڼ دے، هلته دغه د احتساب نعره د الېکټېبلز پۀ تحریک انصاف کښې شاملولو د پاره استعمال کړې شوې ده. دغه د احتساب احتساب پۀ نعره بازۍ کښې د تېرو شپږو کالو نه پۀ خېبر پښتونخوا کښې د ترقۍ عمل ودرولے شوے دے، ځوانان او عام خلق د خپل قامي سياست او مشرانو نه متنفر کړے شوي دي؛ کۀ احتساب کېږي نو باید چې وشي خو پاکستان کښې کۀ اصل احتساب کېږي نو اول به د فوځيانو کېږي، بيا به د هغه ججانو کېږي چې مارشل او غېر جمهوري قوتونو له ئې لارې ورکړې دي او بيا به نمبر د سياسيانو راځي. هغه هم هاغه سياسيان چې کوم د چا پۀ اوږو سوارۀ راغلي دي، تحريکونو سره تړلي سياسيان به بيا هم د احتساب پۀ دغه عمل کښې ځلنده ستوري وي ولې چې دغه سياسيانو پۀ خپل سياست کښې حکومت کله کله کړے دے او جېلونه او سختۍ ئې ټول عمر ليدلې دي.

د دې کرښو د لیکلو پورې چې د نېب لۀ خوا کوم فهرست د یو اویا (71) کسانو جاري کړے شوے دے؛ د هغې تر مخه د اسلام اباد نه درې (3)، پنجاب نه یویشت (21)، بلوچستان نه نهه (9) او د سندهـ او خېبر پښتونخوا نه نولس (19) نولس (19) نامې مخې ته راغلي دي. د اتفاق حسن ته پام وکړئ چې پۀ دې فهرست کښې د اتلسم ترمیم سره باقاعده خیانت شوے دے. د پنجاب نمائندګي پکښې ډېره کمه ده او نېب د دغه فهرست پۀ ذریعه د پنجاب د سیاسي قیادت او بیوروکراسۍ د پاک ثابتولو یو سائنسي کوشش کړے دے. سوال پېدا کېږي چې د پنجاب نمائندګي د پنجاب د ابادۍ او کارکردګۍ پۀ بنیاد دې فهرست کښې ولې نۀ ده؟ سندهـ او خېبر پښتونخوا د تحریک انصاف د نمائندګۍ باوجود نولس پۀ نولس پاتې شوي دي خو پخواني وزیر اعليٰ او اوسني وزیر دفاع پروېز خټک پۀ ‘ټاپ ټونټي’ کښې ځاے جوړ کړے دے. هغه ډېر ټېلنټډ سړے دے او مونږ ترې توقع لرلې شو چې کۀ لږ وخت نور هغه پۀ وزارت کښې پاتې شو نو پۀ وړومبي نمبر خو نۀ شي ځکه چې دغه نمبر ون د عمران خان د پاره reserve دے، البته پۀ دوېم نمبر به خامخا راځي. دې فهرست کښې کمال دا دے چې د پنځوس فیصده نه هم زیات تعداد پکښې د صاف او شفاف تحریک انصاف د خلقو دے. د تحریک انصاف شپږ دېرش (36) کسان پۀ دغه فهرست کښې شامل دي.

اوس چې مونږ د احتساب د ډرامې روان قسط وینو نو څومره خلق چې هم د تحریک انصاف د سیوري لاندې دي، هغه کۀ هر څو نېک نامي نۀ لري، محفوظ دي. تر دې چې عمران خان، د هغۀ خور علیمه خانم، علیم خان، پروېز خټک او د جنرل مشرف د کابینې ټول وزیران مشیران چې اوس د تحریک انصاف حصه ده، محفوظ دي. کۀ محفوظ نۀ دي نو هغه خلق محفوظ نۀ دي چې سیاسي فکر او سیاسي ګوندونو سره تړون لري.

د احتساب پۀ نوم چې کومه بیانیه او کوم مواد د ریاست لۀ خوا اولس ته د میډیا د سنسني خېزۍ پۀ ذریعه رسولے کېږي، وخت راتلونکے دے چې د پاکستان ریاست به پۀ دې هم راتلونکي کښې داسې ستومانه، پښېمانه او ملامته وي څنګه چې نن د ‘جهاد’ پۀ نوم شوي فساد باندې د ستومانه، پښېمانه او ملامته کېدو ‘مظاهره’ کوي.

د پاکستان دننه د احتساب لنډه قیصه د عوامي نېشنل پارټۍ د جمهوري او پارلېماني سوچ مخه نیولو د پاره د دې پارټۍ پۀ ضد د ریاست د مسلسل پراپېګنډې نه پۀ ډاګه کېږي. د حمود الرحمان کمېشن رپورټ او د مهران بېنک سکېنډل نه واخله د پانامه لیکس او تېره ورځ د نېب لۀ خوا د یو اویا (71) نومونو جاري شوي فهرست نه ثابتېږي چې د پاکستان دننه یواځې د عوامي نېشنل پارټۍ قیادت دے چې د هر ډول تور نه پاک دے. پۀ اخبارونو او ټي وي ټاک شوز کښې د اسفندیار ولي خان اوپن چېلنج ثابتوي چې د پاکستان پارلېماني سیاست کښې یواځې اسفندیار خان صادق او امین دے.

البته احتساب دلته د غېر جمهوري قوتونو یو اوزار دے او بس.