مشهورانګرېز مؤرخ (Historian) ټائن بي ) [18891975] (Toynbee چې باچا خان 1988)9018) نه يو کال مشر ؤ، د خپل دولس جلده مشهور کتاب د ” تاريخ مطالعه” (A Study of History ) کښې دَ ټولې نړې نه د شپږ ويشتو 26)) تهذيبونو د عروج و زوال او د ترقۍ او پسما ندګۍ …
فبروري, 2022
مې, 2021
-
26 مې
باچا خان او تاريخ – ډاکټر فضل الرحيم مروت
“وائي چې خلقو د تاريخ د سبقونو نه ډېر څۀ نۀ دي زده کړي او د ټولو نه ضروري سبقونه دي چې تاريخ ئې خلقو ته ښئي”. (اېلډس اېچ) تاريخ يا هسټري هغه زمانه کښې ليکلې شوې ده چې چا د خپل وخت د بادشاه يا د باشاهانو تاريخ ليکلے …
مارچ, 2021
-
16 مارچ
غني خان د زمان او مکان پۀ تله کښې – پروفېسر ډاکټر فضل الرحيم مروت
د هندوانو پۀ وېدونواو د کائنات پۀ علمونو کښې د زمان او مکان پۀ حقله څۀ دا شان بيان شوے دے چې کائنات پۀ يوې دائرې کښې ګردش کوي. دغې دائرې کښې د پېداوښت (Creation) عمل ترسره کوي، تر ختمېدو (Destruction) پورې رسي او بيا د پېدا کېدلو (Rebirth) عمل …
جنوري, 2021
-
28 جنوري
حکومت موقطه هندکابل – د اسيا پۀ زړۀ کښې سياسي پاڅون – پروفېسر ډاکټر فضل الرحيم مروت
د هند د نيمې وچې مشهور فېلسوف ډاکټر محمد اقبال د افغانستان پۀ حقله وائي: اسيا يک پيکر اب و ګل است ملتِ افغان در آن پيکر دل است از فسادِ او فسادِ اسيا از کشادِ او کشادِ اسيا د شلمې پېړۍ افغانستان کښې بدلون، قانون اساسي او انقلاب د …
اکتوبر, 2020
-
23 اکتوبر
د پښتنو اصل نسل؛ يو نوے فکر او نظر – پروفېسر ډاکټر فضل الرحيم مروت
“With the patriarchal family we enter the field of written history” (Marx and Angels) ترجمه: “مونږ د پدرسري خاندان سره ليکلي تاريخي مېدان ته راننوځو” (مارکس او اېنګلز) د پښتنو د اصل نسل پۀ حقله پۀ پښتو ژبه کښې زمونږ ګران او مشر ليکوال، شاعر، اديب او نقاد سعدالله جان …
اپریل, 2020
-
9 اپریل
ولي خان او د افغانستان ثور انقلاب – ډاکټر فضل الرحيم مروت
امیر عبدالرحمان خان (1901-1880) د افغانستان زيرک او قوي باچا خپل راتلونکي نسل او اولاد ته څۀ دا شان نصيحت کړے دے، “…..دا ډېره ضروري ده چې هر يو حاکم )باچا( د بېلابېلو هېوادونو د طرز حکومت مطالعه وکړي او دا ټول پۀ نظر کښې وساتي…. خو پۀ نتيجه ګرۍ …
اکتوبر, 2019
-
19 اکتوبر
افغانستان کښې انقلابي شبکې اوغازي امان الله خان – ډاکټر فضل الرحیم مروت
د شلمې پېړۍ پۀ اولني لسو کلونو کښې افغانستان نۀ صرف سیاسي بېلتون (Isolation) نه راووت بلکې د هېواد دننه نوي سوچ فکر چې د خارجي سیاسي، دستوري او اقتصادي مفکورو او شبکو د اثر لاندې خپل انداز کښې زړه ‘سټېټس کو’ (Status-quo) ماته کړه – افغانستان …
-
19 اکتوبر
‘پان افغانزم’ –’غازي امان الله خان’ او ‘باچا خان’ – فضل الرحیم مروت
شلمې پېړۍ ته څوک د جنګونو او څوک د انقلابونو پېړۍ وائي خو د لوے افغانستان او افغانانو يا پښتنو د پاره دا پېړۍ د جنګونو پېړۍ هم وه او د انقلابونو پېړۍ هم. د شلمې پېړۍ افغانستان او کوزې پښتنونخوا تاريخ، جغرافيه، سياسي جوړښت او نهضتونه …
جولای, 2019
-
15 جولای
د راب لاک هارټ ماونټ بېټن ته لېږلے يو رپورټ – ډاکټر فضل الرحيم مروت
‘پښتون’ – جولائي 2007 لاک هارټ ته د فخرِ افغان دغه درې وړاندیزونه هغه وخت هم د هغه وخت د ‘نیا پاکستان’ چې د هند پۀ ماتېدو جوړ شوے ؤ، پۀ تاوان نۀ وو؛ د ‘ون یونټ’ د ماتېدو پۀ غوښتنه کښې هم د هغه وخت د ‘نیا پاکستان’ چې …
-
12 جولای
د وچو غرونو غږ الف جان خټکه – ډاکټر فضل الرحیم مروت
د پښتونخوا تاریخ پۀ خپله غېږ کښې لوے طوفانونه، تحریکونه، ملي جنبشونه او داسې اتلان لري چې خپل ځان او ژوند ئې د خپل قام پۀ ګټه پۀ یوه طریقه یا بله طریقه قربان کړل. زمونږ تاریخ کښې کۀ یو طرف ته پیر روښان (بایزید انصاري) او د هغۀ ملګرو …