The Pregnant Mother of Terrorism – جاوېد ثاقب

متعلقه مضامين

زۀ يو مزدور خانه بدوش د وطن – جاوېد ثاقب

پاکستان او مذهبي انتها پسندي – جاوېد ثاقب

د کپتان شتۍ او د نوو ضلعو بد حالي – جاوېد ثاقب

دا د دوه زره پينځم يا شپږم خبره ده، زۀ د څلورم ټولګي زدکړيال وم چې د “ابو مروان” پۀ نوم د القاعده يو غړے پۀ افغانستان کښې د جنګ پۀ مهال ټپي شوے ؤ او باجوړ ته کوم ډاکټر لۀ د علاج لپاره راغلے ؤ. د باجوړ لېويز سپاهيانو ته چا د دغه عربي اطلاع ورکړې وه. لېويز والا ورپسې د ګرفتارۍ لپاره ورغلي وو. عربي ته چې پته لګېدلې وه نو منډه کړې ئې وه. لېويز والا ور پسې شا ته وو چې عربي پرې پۀ تماچه ډز وکړو او د لېويز يو سپاهي ئې وويشتو چې پۀ جواب کښې پرې د لېويز سپاهيانو ډزې وکړې او هغه عربي ئې ووژلو. د عربي د مرګ نه څو ورځې پس پۀ ټول باجوړ کښې د شپې د القاعدې لۀ اړخه خطونه وغورځولے شول چې ليکلي ئې پرې وو چې مونږ به د “ابو مروان” پۀ بدله کښې سل کسان وژنو. بيا څۀ وو چې سحر به را پاڅېدو نو چرته به سکول پۀ بم الوتے ؤ، چرته به د لېويز چېک پوسټ د شپې پۀ بمونو الوځولے شوے ؤ، چرته به د موسيقۍ د کېسټونو دوکان پۀ بمونو الوځولے شوے ؤ او چرته به د نايانو دوکانونو ته خطونه غورځولے شوي وو چې کۀ چا ږيره وخروله نو انجام به ئې ډېر بد وي. چرته به انسان حلال شوے ؤ او پۀ سينه به ورته خط پروت ؤ چې څوک د امريکې جاسوسي کوي نو دغه به ئې انجام وي. دغه پېښې د ژوند معمول جوړېدې او چې سحر به خلق د کور نه راوتل نو تپوس به ئې د يو بل نه کولو چې کومه بده پېښه خو به نۀ وي را مېنځ ته شوې؟

ما ته هغه ورځ هم ياد شي چې د باجوړ د ماموندو پۀ سيمه کښې پۀ “عمري چوک” کښې د طالبانو لۀ اړخه چېک پوسټ لګولے شوے ؤ. د ګاډو د ډرائيورانو سره به ئې د موسيقۍ کېسټونه کتل، ماتول به ئې او دړکه به ئې ورکوله چې کۀ ائنده درسره کېسټونه ګېر شول نو ښۀ به نۀ وي. سحر پۀ اخبار کښې د هغه وخت د پوليټيکل اېجنټ لۀ اړخه (دا وخت ئې زما نه نوم هېر دے) بيان راغلو او د طالبانو د دغه اقدام ستائينه ئې وکړه چې “دا طالبانو ډېر ښۀ کار کړے دے ځکه چې د موسيقۍ لۀ وجې پۀ معاشره کښې فحاشي خورېږي او مونږ د طالبانو د دې اقدام ستائينه کوو” .دغسې ورو ورو د دهشتګردۍ دغه بدرنګه او مېرنۍ مور بلاربه شوه او کال نيم پس چې لنګه شوه نو دومره بچي ئې راوړۀ چې د شمېرلو نۀ وو. د د هشتګردو بلا ګروپونه د تحريک طالبان، امارت اسلامي، القاعده، لشکر جنګوي او دغسې پۀ نورو مختلفو نومونو جوړ شول . ځاے پۀ ځاے دغه ترهګرو مرکزونه جوړ کړل او پۀ جماتونو به ګرځېدل، تقريرونه به ئې کول او د سيمې ناپوهه ځوانان به ئې د ځان سره ملګري کول. د مالدارو خلقو نه بهتې اخستل، خلق تښتول او بيا ئې د کورنۍ نه د روپو مطالبه کول، انسانان وژل او حلالول يو معمول شو. پۀ پوخ سړک او بازارونو کښې دهشتګردو ګشتونه شروع کړل او رياست د خېر پۀ غونډۍ ناست ؤ، د دې هر څۀ تماشه ئې کوله. دهشتګردو عدالتونه جوړ کړل او د اولس د زمکو، کورنۍ او نورې مسئلې به ئې پۀ خپلو عدالتونو کښې فېصله کولې. دغسې ټوله قبائلي سيمه د دهشتګردو پۀ ولقه کښې راغله او پۀ هره علاقه د يو يو طالب کمانډر حکمراني قائمه شوه او چې 2007-8 ته خبره رارسېدله نو د رياست رټ پۀ مکمله توګه ختم شوے ؤ. سېکورټي او نورې ادارې صرف تر خپلو دفترونو او خپلو کمپاونډونو محدود شوې وې. پۀ بازارونو کښې د ليويز مقررو سپاهيانو به د وېرې لۀ لاسه خپله وردي نۀ شوه اغوستې، پۀ سول کپړو کښې به ئې ډيوټي کوله. يو وحشت ناک او دهشت ناک چاپېريال جوړ شو. د سيمې مالدارو او با اثره خلقو خپلې خپلې علاقې پرېښودې او محفوظو ښارونو ته منتقل شول. د اولسي او سياسي مشرانو خولو ته د چپ تالې وغورځېدې او دغه متل تخليق شو چې “کور ته وړه تاله او خولې ته غټه تاله” يعنې د دغه ظلم پۀ خلاف څوک هم اواز مۀ وچتوئ.

د دغه لويې ډرامې نه پس پۀ کال 2008 کښې د پاکستان فوج د خپل رټ بېرته تر لاسه کولو لپاره پۀ لويه کچه اپرېشن شروع کړو. اولس در پۀ در شو. بازارونه وران شو. کورونه ړنګ شو. لوښي پټ شو، د کورونو دروازې، ټي ائرنې، ګاډرې، فرنيچرې او نور قيمتي څيزونو پۀ کباړيانو خرڅ شو او څۀ د لاهور، فېصل اباد، پنډۍ او اسلام اباد د رنګينو بنګلو زينت جوړ شو. بلها موده اولس د خپلو علاقو نه بهر نورو ښارونو او محفوظو علاقو کښې د کډوالۍ ژوند تېر کړو او لا تر دې دمه هم بلها خلق خپلو علاقو ته نۀ دي واپس شوي. د امن بحالۍ لپاره د اولسي لښکرو سره سره د ليويز، اېف سي او ارمي د سپاهيانو وينې وبهېدې او د اوږدې خونړۍ جګړې نه پس امن د سر پۀ بدله قائم شو. ځاے پۀ ځاے چېک پوسټونه، چهاوڼۍ او فوجي کېمپونه جوړ شول. د ډيورنډ پۀ کرښه ازغن تار ولګېدو او افغانستان اړخ ته ټولې لارې بندې شوې.

خو ولې اوس يو ځل بيا تقريباً د تېر يو کال نه پۀ ټوله سابقه قبائلي سيمه کښې د طالبانو هغه زړو ګروپونو سر ښکاره کول شروع کړي دي. وېب پاڼه “انډپېنډېنټ اردو” د وزيرستان د يو خبريال “دلاور خان وزير” پۀ راپور کښې د طالبانو د دوباره راتګ پۀ حواله ليکي چې “کالعدم تنظیم تحریک طالبان پاکستان کے جنگجوؤں کی آمد پر ایک سرکاری افسر نے تبصرہ کرتے ہوئے بتایا کہ تقریباً دو ہزار جنگجو جنوبی وزیرستان میں واپس آئے ہوں گے، جن پر حکومت کی پوری نظر ہے لیکن انہیں کسی خفیہ معاہدے کا علم نہیں۔ سرکاری افسر کے مطابق وہ اس مرتبہ وزیرستان میں عام شہریوں کی طرح پرامن رہیں گے.”

ژباړه: د کالعدم تنظيم تحريک طالبان وزيرستان د بيا راتګ پۀ حواله سره يو سرکاري افسر پۀ خپله تبصره کښې وائي چې تقريباً دوه زره جنګيالي جنوبي وزيرستان ته راواپس شوي دي چې د حکومت د سترګو د لاندې دي. خو هغۀ ته د کومې خفيه معاهدې پۀ اړۀ کوم معلومات نشته. سرکاري افسر وائي چې دا ځل به دغه جنګيالي پۀ وزيرستان کښې د عام وګړو پۀ شان پرامن ژوند تېروي”

دغه راپور وړاندې ليکي “گڈ طالبان کے ایک کمانڈر نے نام نہ ظاہر کرنے کی شرط پر انڈپینڈنٹ اردو کو بتایا کہ کمانڈر حکیم اللہ کے بھائی کمانڈر اعجاز خان محسود خود بھی وزیرستان پہنچ گئے ہیں اور علاقہ محسود میں موجود ہیں۔ انہوں نے کہا کہ اعجاز محسود کی سربراہی میں علاقہ محسود میں امن وامان قائم ہوگا اور کوئی بھی کسی کے حق کو نہیں چھین سکتا اور نہ ہی کوئی طاقت ور کسی غریب کا حق مار سکے گا۔ انہوں نے کہا کہ اب دونوں گروپوں کے درمیان تعلقات اچھے ہیں.”

ژباړه: “د ګډ طالبان يو کمانډر انډپېنډېنټ اردو ته ووئيل چې د کماندړ حکيم الله محسود ورور اعجاز محسود وزيرستان ته رارسېدلے دے او د محسودو پۀ علاقه کښې موجود دے . هغۀ زياته کړه چې د اعجاز محسود پۀ مشرۍ کښې به د محسودو پۀ علاقه کښې امن و امان قائم شي او څوک به هم پردے حق نۀ شي خوړلے او نۀ به کوم زورور پۀ کوم کمزوري ظلم او زياتے شي کولے”

دغه راپور وړاندې د يو دفاعي تجزيه نګار رېټائرډ برېګېډئير محمود شاه نظر څۀ دا ډول وړاندې کوي “دفاعی تجزیہ نگار بریگیڈئیر (ر) محمود شاہ نے بتایا کہ چند سال پہلے تحریک طالبان پاکستان کے لوگوں نے، جو وزیرستان میں فوجی آپریشن کے باعث افغانستان چلے گئے تھے، سکیورٹی اداروں کو درخواست دی تھی کہ وہ پاکستان کے ساتھ امن مذاکرات کے خواہش مند ہیں اور وہ اپنے علاقوں میں پرامن رہنا چاہتے ہیں۔اس پر فوج نے مجھے مشورے کے لیے طلب کیا تھا لیکن اس پر ان کا اتفاق نہ ہوسکا اور طالبان کے ساتھ مذاکرات نہیں ہوسکے”

ژباړه:دفاعي تجزيه نګار محمود شاه ووئيل چې څو کاله وړاندې د تحريک طالبان غړو کوم چې د اپرېشن پۀ مهال افغانستان ته تښتېدلي وو، سېکورټي ادارو ته درخواست وکړو چې هغوي پۀ پاکستان کښې پۀ خپلو علاقو کښې د پرامن اوسېدو خواهش لري. هغه وائي چې پۀ دغه خبره زۀ فوج د مشورې لپاره راوغوښتلم خو پۀ دغه مذاکراتو اتفاق و نۀ شو”.

وائس اف امريکه د نوموړي صحافي شميم شاهد پۀ راپور کښې ليکي چې “تحریک طالبان پاکستان (ٹی ٹی پی) سے علیحدہ ہونے والے دو مؤثر دھڑے دوبارہ تحریک میں ضم ہو گئے ہیں۔ اطلاعات کے مطابق دونوں دھڑوں کے اہم کمانڈروں نے تحریک کے سربراہ مفتی نور ولی محسود کی قیادت پر اعتماد کا اظہار کیا ہے”۔

ژباړه: “د تحريک طالبان نه جدا شوې دوه مضبوطې ډلې بېرته پۀ تحريک طالبان کښې ضم شوي دي . د رسنيو تر مخه د دواړو ډلو کمانډرانو د تحريک د مشر مفتي نور ولي محسود پۀ مشرۍ د خوښۍ اظهار کړے دے”.

دغه راپور وړاندې ليکي :

“خیال رہے کہ کالعدم شدت پسند تنظیم کے سابق سربراہ بیت اللہ محسود کے 2009 میں امریکی ڈرون حملے میں مارے جانے کے بعد ضلع مہمند سے تعلق رکھنے والے جنگجو کمانڈر عبدالولی مہمند کی قیادت میں ایک گروہ نے علیحدہ کارروائیاں شروع کی تھیں۔بعد ازاں اس گروہ نے ‘جماعت الاحرار’ کا نام اختیار کر لیا تھا۔ جب کہ نومبر 2013 میں حکیم اللہ محسود کے امریکی ڈرون حملے میں مارے جانے کے بعد جب ملا فضل اللہ تنظیم کے سربراہ بنے، تو محسود جنگجوؤں نے شہر یار محسود کی قیادت میں ٹی ٹی پی حکیم اللہ محسود کے نام سے ایک علیحدہ دھڑا بنایا تھا”.

ژباړه: ياده دې وي چې د شدت پسند تنظيم د مشر بيت الله محسود پۀ 2009 کښې د امريکې د بې پائلټه الوتکې پۀ حمله کښې د وژل کېدو وروستو د ضلع مومند سره د تعلق لرونکي کمانډر عبدالولي مهمند پۀ مشرۍ کښې يو ګروپ ځانله کاروائيانې شروع کړې وې چې وروستو د جماعت الاحرار پۀ نوم ونومېدو او پۀ 2013 کښې د حکيم الله محسود د بې پائلټه الوتکې پۀ حمله کښې د وژل کېدو وروستو چې کله مولا فضل الله د تنظيم مشر جوړ شو نو د محسود علاقې جنګيالو د شهريار محسود پۀ مشرۍ کښې د تحريک طالبان حکيم الله محسود پۀ نوم يوه جدا ډله جوړه کړه”.

دغه راپور وړاندي ليکي چې:

“جماعت الاحرار کے سابق ترجمان ڈاکٹر عبدالعزیز یوسف زئی نے وائس آف امریکہ کے سوالات کے جوابات دیتے ہوئے کہا کہ اتحاد کے بعد مزاحمت میں شدت آئے گی۔ان کے مطابق ٹی ٹی پی حکومت کے خلاف مزاحمت پر یقین رکھتی ہے مصالحت پر نہیں۔ ماضی میں مذاکرات کے نام پر پاکستان کی فوج نے ان کے ساتھ دھوکے کیے ہیں۔ان کا کہنا تھا کہ سرحد پار افغانستان میں طالبان اور امریکہ کے درمیان مصالحت کا تحریک طالبان پاکستان پر کسی قسم کا اثر نہیں ہو گا۔ “

ژباړه: د جماعت الاحرار پخوانے وياند ډاکټر عبدالعزيز يوسفزے وائس اف امريکه ته د سوالونو د جوابونو پۀ مهال ووئيل چې د اتحاد وروستو به پۀ مزاحمت کښې سختي راشي . د هغۀ د وېنا مطابق تحريک طالبان پاکستان پۀ مزاحمت يقين لري پۀ مصالحت نۀ . پۀ تېر وختونو کښې د مذاکراتو پۀ نوم د پاکستان فوج د دوي سره دهوکې کړي دي . د هغۀ وېنا وه چې د پولې هغه اړخ ته پۀ افغانستان کښې د طالبانو او امريکې تر مېنځ د سوله پۀ تحريک طالبان پاکستان هېڅ اغېز نۀ لري”.

د پورتنو راپورونو نه برېښي چې يو ځل بيا ټوله قبائلي سيمه د دهشتګردو ولقې ته تلونکې ده. سياسي، اولسي او ټولنيز غړي پۀ دغه ټول مخ ليد او شاليد خبر دي او چغې وهي چې يو ځل بيا يوې لويې تباهۍ ته لار جوړېږي. د عوامي نېشنل ګوند صوبائي صدر اېمل ولي خان څو ځل پۀ خپلو تقريرونه او پرېس کانفرنسونو کښې د رياست نه د دغه د هشتګردۍ د مور د بيا Pregnant کېدلو پر ضد د کاروائۍ مطالبه وکړه. د عوامي نېشنل ګوند صوبائي عمومي سېکتر سردار حسېن بابک بيا بيا پۀ صوبائي اسمبلۍ کښې دننه او د اسمبلۍ نه بهر پۀ دغه ذکر شوې مسئله خبره وکړه . د پي ټي اېم مخکښ او د قامي اسمبلۍ غړي محسن داوړ پۀ اسمبلۍ کښې تحريک التواء جمع کړه او هره ورځ پۀ اسمبلۍ کښې د دهشتګردۍ د مور د دغه بيا Pregnant کېدو پر ضد تقريرونه کوي. د پي ټي اېم مشر منظور پشتين بيا بيا د دهشتګردو د دغه ري ګروپنګ او د دهشتګردۍ مور د دغه بيا پرېګنېنسي پۀ حواله خبردارے ورکړو. پۀ ټولنيزو رسنيو ټوېټر او فېس بک د دهشتګردۍ د مور د دغه بيا Pregnant کېدو پر ضد د #StopTargetKilling,، StopRegroupingOfTerrorists هېش ټېګ سره پۀ سوونو ځل ټرېنډونه وچلېدل خو هغه د چا خبره چې خلکو غوږونه کاڼۀ کړي دي او هېڅ هم نۀ اوري.

بايد چې رياستي ادارې نور دغه د شطرنج لوبې ته د پاے ټکے کېږدي، ګنه دا ځل اولس د دغه لوبې د مخ ليد او شاليد نه بېخي خبر دے . نور د اولس پۀ سترګو څوک پټۍ نۀ شي لګولې . دا ځل به دغه لوبه د دې رياست د استحکام لپاره ډېره خطرناکه ثابته شي.

د دې ليکنې پۀ مرسته پۀ سياسي او ټولنيزو کارکنانو هم غږ کوو چې بايد د دهشتګردۍ د دغه بيا بلاربې شوې مور د لنګون نه مخکښې abortion وشي، ګنه دا ځل به بيا دومره ناجائزه او شر پسند بچي راوړي چې اولس به د ژوند پۀ نوم پسې ړوند کړي. مخکښې د دې نه چې د دغه لوبې بيا ختمولو لپاره لوے قيمت ته غاړه کېږدو، سخت مزاحمت وکړو او نړيوال قوتونه د دغه لوبې نه خبر کړو.

کۀ رياست پاکستان دغه پړه د خپلې غاړې نه اخوا کول غواړي نو هغه دې پۀ دغه سيمو کښې ائين او انتظامي سويلين ادارو ته لار ورکړي او د خلکو اعتماد صرف او صرف د ازاد او پراخه سياسي عمل د اغاز سره ممکن کېدے شي. کۀ داسې نۀ کېږي نو د دهشتګردۍ بلاربه مور به د ملک دننه د پېدا کېدونکي صورت حال او دې سره د بېن الاقوام لۀ خوا د راتلونکي فشار زور ته ځان ټينګ و نۀ ساتلے شي.

حوالې:

1. www.independent.com

https://datadrive.icu/a/merger-of-pakistan-taliban-groups-19aug2020/5549427.html?__cpo=aHR0cHM6Ly93d3cudXJkdXZvYS5jb20

1. وائس اف امريکه

https://datadrive.icu/a/merger-of-pakistan-taliban-groups-19aug2020/5549427.html?__cpo=aHR0cHM6Ly93d3cudXJkdXZvYS5jb20