افغانستان ته د سولې راوستلو تړون – “پښتون”

متعلقه مضامين

!!!کوم کوم غم وژاړو

د ژوند “انګازې” – پښتون

“بتا دوں” ؟؟؟ – پښتون

Agreement for Bringing Peace of Afghanistan

اتفاق احلال السلام في أفغانستان

موافقتنامۀ آورد صلح به افغانستان

افغانستان کښې د امن مذاکراتو يو اوږد دور تېر پۀ اخره يو تړون ته ورسېدلو. د اندېښنو، شکونو او قياسونو سيوري کښې هم دا تړون مونږ ته د امن د نوي سهار پېلامه ښکاري. دا اوږد خونړے جنګ کله هم نۀ د اسلام جنګ ؤ او نۀ صليبي، دا د اقتصاد جنګ ؤ، د کنټرول او د اختيار جنګ ؤ )او کۀ خداے مۀ کړه نور هم وي، د اسلام جنګ به نۀ وي(.

دې تړون کښې ځاے پۀ ځاے يادګيرنه شوې چې “د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د دولت پۀ توګه نۀ مني او د طالبان پۀ نوم ئې پېژني”؛ خو ورسره دوهمې برخې نه څرګندېږي لکه چې د اورونو خپلو کښې جنګولو د پاره طالبانو ته د القاعدې مخه نيولو پۀ غرض د يوې ملېشې حېثيت ورکولے کېږي!!! هم د دغه دوهمې برخې پينځم ټکي کښې سوال پورته کېږي چې ایا هغه څوک چې متحده ايالتونه ئې د دولت پۀ توګه نۀ مني، کولے شي چې پاسپورټ، ويزه يا نور قانوني اسناد جاري کړے شي؟

د لسم مارچ پورې د پينځۀ زره (5,000) طالبانو د خوشي کولو نکته او شپږ ويشتم اګست پورې دوي نه بندېزونه پورته کول داسې شرائط دي چې لکه دا تړون يو اړخيز وي – دې تړون کښې دوه اړخه دي: يو متحده ايالتونه او طالبان، دوېم جمهوري افغانستان!!!

د دې تړون د لاسليک کولو پۀ سبا پۀ افغان ځواکونو د بريدونو جاري ساتلو اعلان د چا ذمه واري ده؟ پۀ افغان خاوره کۀ جنګ د متحده ايالتونو او طالبانو تر منځه وي کۀ د طالبانو او القاعدې او کۀ د بل چا د افغان سرتېرو سره، دا به جنګ وي. مونږ څلوېښت کاله وړاندې هم د جنګ خلاف وو.

]دا تړون مونږ د انګرېزي بڼې سره ولوستلو او پښتو ژباړه مو ورله د “ټاټوبی نيوز” برېښنائي پاڼې نه اړين سمون سره دلته راوړه[.

پۀ افغانستان کښې د سولې راوستلو لپاره د طالبانو او امريکا متحده ايالاتو ترمنځ توافقنامه چې درې برخې لري، تېره ورځ پۀ دوحه کښې د زلمي خليلزاد او ملا عبدالغني برادر لۀ خوا لاسليک شوه چې متن ئې پۀ دې ډول دى:

د هر اړخيزې سولې توافقنامه لۀ څلورو برخو جوړېږي:

1. هغه تضمينونه او د تنفيذ ميکانيزمونه چې د هرې ډلې يا شخص لۀ خوا د متحده ايالتونو )امريکا( او د هغوي د اتحاديانو د امنيت پۀ خلاف د افغانستان د خاورې لۀ کارولو څخه مخنيوى وکړي.
2. لۀ افغانستان څخه د ټولو بهرنيو ځواکونو د وتلو لپاره تضمينونه، د تنفيذ ميکانيزمونه او د يوه مهالوېش (timeline) اعلان.
3. د نړيوالو شاهدانو پۀ شتون کښې د بهرنيو ځواکونو د بشپړ وتلو د تضمينولو او د مهالوېش تر اعلان وروسته او د نړيوالو شاهدانو پۀ حضور کښې د دې تضمينونو او اعلان سره چې د افغانستان خاوره به د متحده ايالتونو او د هغوي د اتحاديانو د امنيت پۀ خلاف نۀ کارولې کېږي، د “افغانستان اسلامي امارت” چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، به د افغاني جهتونو سره د کب پۀ شلمه 1398ل10] مارچ [2020 تاريخ “بېن الافغاني” مذاکرات پېل کړي.
4. دائمي او هر اړخيز اوربند به د بېن الافغاني ډائيلاګ او مذاکراتو پۀ اېجنډه کښې يوه موضوع وي. د بېن الافغاني مذاکراتو ګډونوال به د تطبيق د ګډو ميکانيزمونو پۀ شمول د يو دائمي او هر اړخيز اوربند پۀ نېټې او څرنګوالي بحث وکړي او د افغانستان د راتلونکې سياسي نقشې لۀ بشپړېدو سره به ئې د يوې برخې پۀ توګه اعلان کړي.

پورتنۍ څلور برخې يو لۀ بلې سره تړلې دي او هره برخه به د توافق شوي مهالوېش او توافق شوو موادو مطابق تطبيق شي. پر لومړنيو دوو برخو توافق، دوو وروستنيو برخو ته لار پرانيزي.

لاندې د توافقنامې هغه متن دى چې د پورتنۍ لومړۍ او دوهمې برخې تطبيق بيانوي. دواړو غاړو توافق کړى چې دغه دوه برخې يوه لۀ بلې سره تړلې دي. پۀ دې توافقنامه کښې به “د افغانستان اسلامي امارت” چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، مسئوليتونه پۀ هغو سيمو کښې وي چې د دوي تر ولقې لاندې دي، تر هغو چې د بېن الافغاني ډائيلاګ او مذاکراتو لۀ لارې تر جوړ جاړي وروسته نوى افغان اسلامي حکومت جوړ شي.

لومړۍ برخه

متحده ايالتونه ژمنه کوي چې د متحده ايالتونو، متحدينو او ائتلافي شريکانو ټول نظامي ځواکونه، د ټول غېر ډيپلوماتيک ملکي پرسونل، شخصي امنيتي قرارداديانو، روزونکو، مشاورينو او د حمايوي خدماتو پرسونل پۀ ګډون، د دې توافقنامې لۀ اعلان سره سم پۀ څوارلس (14) مياشتو کښې لۀ افغانستان څخه وباسي او پۀ دې اړه به لانديني اقدامات کوي:

الف( متحده ايالتونه، د هغوي متحدين او ائتلاف به پۀ لومړنيو يو سل پينځۀ دېرش (135) ورځو کښې لانديني اقدمات کوي:

1. پۀ افغانستان کښې د متحده ايالتونو د ځواکونو شمېر به 8,699 ته راټيټوي او پۀ ورته انډول کښې به د هغوي د متحدينو او ايتلافي ځواکونو پۀ شمېر کښې کمښت راولي.
2. متحده ايالتونه، د هغوي متحدين او ايتلاف به خپل ځواکونه لۀ پينځو (5) نظامي اډو څخه وباسي.

ب( د دې توافقنامې پۀ دوهمه برخه کښې شته مسئوليتونو ته د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، د ژمنتيا او عمل سره به متحده ايالتونه، د هغوي متحدين او ائتلاف لانديني اقدامات ترسره کوي:

1. متحده ايالتونه، د هغوي متحدين او ايتلاف به لۀ افغانستان څخه د خپلو ټولو پاتې ځواکونو وتل پۀ پاتې نهه نيمو مياشتو کښې بشپړ کړي.
2. متحده ايالتونه، د هغوي متحدين او ائتلاف به خپل ټول ځواکونه لۀ پاتې اډو څخه وباسي.

ج( متحده ايالتونه د اعتماد جوړولو د يوۀ اقدام پۀ توګه ژمن دي چې د ټولو اړوندو طرفونو پۀ هماهنګي او تائيد، سملاسي لۀ ټولو طرفونو سره پر يوۀ پلان کار پېل کړي چې جنګي او سياسي بنديان پۀ چټکۍ خوشي شي. تر پينځۀ زره (5,000) پورې د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، بنديان او تر زرو (1,000) پورې د بلې غاړې بنديان به پۀ شلمه د حوت 1398 تاريخ 10] مارچ [2020، د بېن الافغاني مذاکراتو لومړۍ ورځ پورې، خوشي شي. اړوند طرفونه دا هدف لري چې پۀ ورپسې درېو مياشتو کښې پاتې ټول بنديان خوشي شي. متحده ايالتونه د دغه هدف د بشپړولو ژمنه کوي. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، ژمنه کوي چې د هغوي خوشي شوي بنديان به پۀ دغه توافقنامه کښې شوو مسئوليتونو ته ژمن وي او د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو امنيت ته به ګواښ نۀ پېښوي.

د( د بېن الافغاني مذاکراتو لۀ پېل سره به متحده ايالتونه د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، د غړو پۀ خلاف د متحده ايالتونو د اوسنيو بندېزونو او د جائزې فهرست د ‘اداري بياکتنې بهير’ پۀ دې هدف پېل کړي چې دغه بندېزونه به تر د سنبله د څلورمې 1398 26] اګست [2020 تاريخ پورې لرې کړي.

ه( د بېن الافغاني مذاکراتو لۀ پېل سره به متحده ايالتونه د ملګرو ملتونو د امنيت شوريٰ لۀ نورو غړو او افغانستان سره پۀ دې هدف ديپلوماتيکې هڅې پېل کړي چې د جوزا د نهمې 1399 29] مۍ [2020 تاريخ پورې د بندېزونو لۀ نوملړ څخه د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، د غړو نومونه ويستلی شي.

و( متحده ايالتونه او متحدين به ئې د افغانستان د زمکنۍ بشپړتيا او سياسي خپلواکۍ پۀ ضد لۀ ځواک او ګواښ څخه کار نۀ اخلي او نۀ به ئې پۀ کورنيو چارو کښې لاسوهنه کوي.

دوهمه برخه:

د دې توافقنامې لۀ اعلان سره سم به، د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ پېژني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، لانديني اقدامات ترسره کړي، تر څو د القاعدې پۀ شمول د هرې هغې ډلې يا شخص مخنيوى وکړي چې د افغانستان لۀ خاورې څخه د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو امنيت ګواښي:

1. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، به خپل هېڅ غړي او د القاعدې پۀ شمول هېڅ ډلې او يا فرد ته اجازه نۀ ورکوي چې د افغانستان لۀ خاورې څخه د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو امنيت ته ګواښ پېښ کړي.
2. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، به يو څرګند پېغام ولېږي چې هر هغه څوک چې متحده ايالتونو او د هغوي متحدينو ته امنيتي ګواښ پېښوي، پۀ افغانستان کښې ځاى نۀ لري او د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د طالبانو پۀ نوم ئې پېژني، به خپلو غړو ته لارښوونه وکړي چې لۀ هغو ډلو او افرادو سره همکاري و نۀ کړي چې د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو امنيت ګواښي.
3. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، به پۀ دغه توافقنامه کښې د شوو ژمنو مطابق پۀ افغانستان کښې د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو د امنيت لۀ ګواښلو څخه د هرې ډلې يا فرد مخنيوى کوي او لۀ جلب او جدب او بسپنې ټولولو څخه به ئې منع کوي او کوربتوب به ئې نۀ کوي.
4. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، ژمنه کوي چې لۀ هغو کسانو سره چې پۀ افغانستان کښې پناه اخلي يا د استوګنې غوښتنه کوي، د مهاجرت د نړيوالو قوانينو او پۀ دغه توافقنامه کښې د شوو ژمنو سره سم چلند کوي، تر څو دغه ډول افراد د متحده ايالتونو او د هغوي متحدينو ته ګواښ پېښ نۀ کړي.
5. د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، به هېڅ بهرني وګړي ته چې د متحده ايالتونو او د هغوي د متحدينو امنيت ګواښي؛ ويزه، پاسپورټ، د سفر جواز او نور قانوني اسناد ور نۀ کړي چې افغانستان ته داخل شي.

درېمه برخه:

1. متحده ايالتونه به د ملګرو ملتونو د امنيت شوريٰ لۀ خوا د دې توافقنامې پۀ رسميت پېژندلو او تائيد غوښتنه کوي.
2. متحده ايالتونه او د افغانستان اسلامي امارت چې متحده ايالتونه ئې د “دولت” پۀ توګه نۀ مني او د “طالبان” پۀ نوم ئې پېژني، يو لۀ بل سره مثبتې اړيکې غواړي او هيله لري چې د متحده ايالتونو او د بېن الافغاني ډائيلاګ او مذاکراتو لۀ لارې تر جوړ جاړي وروسته د نوي افغان اسلامي حکومت تر منځ مثبتې وي.
3. متحده ايالتونه به د بېن الافغاني ډائيلاګ او مذاکراتو لۀ لارې تر جوړ جاړي وروسته د نوي افغان اسلامي حکومت لپاره د بيا رغولو اقتصادي مرستې وغواړي او پۀ کورنيو چارو کښې به ئې لاسوهنه نۀ کوي.