مور بي بي (د خدائي خدمتګارۍ ځلنده مخ) – ډاکټر سهېل خان

متعلقه مضامين

د احمد شاه بابا د تلين مياشت – ډاکټر محمد سهېل خان

يوم بابړه او د عمر ګل نستوال ړندې سترګې او تته ژبه – ډاکټر سهېل خان

باچاخان ټرسټ اېجوکېشن فاونډېشن د نوي سحر پۀ تلاش – ډاکټر سهېل خان

څۀ رنګ چې د پښتنو عمومي تاريخ د جبر لاندې پټ پروت دے. دغه رنګ د خدائي خدمتګارۍ تاريخ هم د دوړو لاندې پروت دے. هم د تحقيق او څېړنګارانو د چپې سترګې د ړوند تقليد پۀ ولقه کښې دے. هم د ملک د ادارو کومو ته چې د تاريخ د څېړنګارۍ کارحواله دے د هغوي د معاشرتي د نظريې ښکار دے.

کۀ داسې نۀ وه نو ولې به نن امير محمد خان لالا ( خدائي خدمتګار) د تاريخ د پاڼو نه غائب ؤ. خان لالا د مردان هغه لوړ مبارز خدائي خدمتګار ؤ چې د پېرنګې د سترګو ازغے ؤ. ځکه چې دوه ځله ١٩٣٧ز او ١٩٤٦ کښې د هغوي جوړې کړې شوې نوابۍ ئې راغورځولې وې. پۀ عوامو کښې دومره مقبول ؤ چې هرچا به ئې پۀ دوستۍ فخر کولو. چې پښتو کښې به ئې تقرير کولو نو تا به وئيل چې د زمانې فلاسفر لګيا دے. خلقو ته ژوند ښائي . چې اردو کښې به ئې تقرير کولو نو بنده به حېران شو چې ګنې د دهلي، جالندهر يا علي ګړهـ څوک پروفېسر تقرير کوي. د اصولو داسې سخت پابند ؤ چې ١٩٤٦ز کښې د ډاکټر خان صاحب وزارت جوړشو. نو چا ورته ووئيل ما ته د غوړو د اېجنسۍ پرمټ جوړکړه. خان لالا ورته وئيل دا زما کار نۀ دے…. مور بي بي د زغم ، جهد او اصولو دغه کورکښې سترګې غړولې وې. د خان لالا ټولې خوبيانې ورته پۀ وراثت کښې ميلاو شوې وې، هم هغه شان خوږه پسته لهجه پۀ درېواړو ژوبو داسې عبور چې بنده ورته حېران پاتې شي. د اصولو لاندې ژوند تېرول او د هغې تبليغ کول . د ائين او قانون د حکمرانۍ تصور خپرول او د هغې د پاره مبارزه کول. ما ته ياد شي چې کله مور بي بي د پي ايف ١٣ نه پۀ کال ١٩٨٨ز انتخابات وګټل او صوبه کښې د اے اېن پي او پي پي پي مشترکه حکومت جوړ شو. اے اېن پي ته پينځۀ وزارتونه مېلاؤ شو چې پۀ کښې تعليم، صحت، بلديات، ځنګلات او خوراک شامل وو. د وزارتونو اعلان لا نۀ ؤ شوے . پۀ ولي باغ کښې د ضلع چارسدې د پارټۍ د کابينې غونډه راوبلل شوه. دغه وخت جمال شاه اېډوکېټ د پارټۍ ضلعي صدر ؤ. هغۀ بي بي نه سوال وکړو چې بي بي پارټي به د ورکرانو د نوکرو پۀ بابله څۀ پاليسي خپلوي. بي بي ورته فوراً جواب ورکړو چې نوکري به پۀ مېرټ وي، کۀ د پارټۍ کارکن پۀ مېرټ پوره وخېژي نو ټهيک ګنې د پردو بچو حق خپلو ورکرانو ته نۀ شو ورکولے..

پۀ دې خبره اوږد بحث روان شو. جمال شاه اېډوکېټ خپلو دلائيلو کښې د عشره مبشره مثال ورکړو. چې چا د رسول پاک (ص) خدمت کړے ؤ هغوي ته خداے د بشارت انعام ورکړو. بيا ئې ورته د حضرت ابوبکرصديق (رض) مثال ورکړو…. بي بي خاموشه ناسته وه چې ټولې خبرې ئې واورېدې نو ودرېده او وې وئيل زۀ قام جوړول غواړم. او څوک چې قام جوړوي د هغوي سوچ اوفکر به هم قامي وي. د کال ١٩٩٧ز انتخاباتو نه پس چې د مسلم ليګ او اے اېن پي مشترکه حکومت جوړ شو. د تعليم وزارت يوځل بيا اے اېن پي ته حواله شو. دغه ورځو کښې بي بي صوبائي صدره وه، هره ضلع کښې به ورته عوامو شکايت کولو چې ډېرو سکولونو کښې د سائنس د معلمينو پوسټونه خالي دي. بي بي د پبلک سروس کمېشن او محکمه تعليم د واکدارانو غونډه راوغوښته. د کمېشن مشر ووئيل چې زمونږ داشتهار نه واخله تر دې وظيفې احکاماتو باندې دوه کاله وخت لګي. بي بي د محکمه تعليم مشر ته مخ واړولو چې ستاسو محکمه کښې دومره اهليت ولې نشته چې خپله پۀ مېرټ بهرتيانې وکړئ . د ضروري قانون سازۍ نه پس محکمه تعليم پينځۀ مياشتوکښې دننه پۀ زرګونو د سائنس استاذان پۀ ميرټ بهرتي کړل. دا مثال د بي بي انتظامي او فکري ژورتيا ښائي.

د چارسدې ترناؤ يو صدر چې کله پۀ درېم ځل منتخب شو نو بي بي خپلو خبروکښې ووئيل چې باچاخان فرمائيلي دي چې کار لۀ خلق وګورئ، خلقو لۀ کار مۀ ګورئ.

صدر صېب خپل تقرير کښې مستعفٰي شو او وې وئيل زۀ نوي کهول له خپل ځاے خالي کول غواړم. بي بي ورته وئيل (د سحر ورک شوي مېلمه ته ماسخوتن هرکلے وايو)

د ١٩٩٠ز انتخاباتوکښې بي بي پۀ خپله حلقه کښې ګرځېدله، پينځو بجوته لږ وخت ؤ . د بي بي مخالف اميدوار پنځوس کسان پولنګ اسټېشن ته دننه کړل، بي بي ته دکلي صدر ووئيل چې بي بي د پولنګ وخت ختم دے . پريزائيډنګ افسر ته ووايئ. بي بي پولنګ اسټېشن ته ورغله، پريزائيډنګ افسر ته مخاطبه شوه. وئيل چې څوک پولنګ سټېشن کښې دننه دي، ووټ اچول د ټولو قانوني حق دے، ووټ دوي چاته اچوي دا د دوي خپله فېصله ده.. خلقو ټولو کتل چې برګو پټکو والا چارچاپېره ګرځي… ولې د بي بي خبره.. زۀ قام جوړول غواړم قبيله نه! بي بي چې انتخاب وګټل نو اولنے ټيلي فون ئې خپل دغه مخالف اميدوار ته وکړو. نن زۀ ګورم چې د بي بي دغه مخالف اميدوار مولانا ګوهرشاه درې ورځې پرله پسې د بي بي قبر له راځي ژاړي. دعا کوي او ختم هم کوي…